Donda 2 zit eraan te komen: Kanye West liet de plaat gisteren voor het eerst horen tijdens een – wat rommelige – luistersessie. Ondertussen vecht hij zijn echtscheiding publiekelijk uit op Instagram, en daarbij laat hij een spoor van vernieling achter. Ja, hij is een van de beste hiphop-artiesten ooit, ook nog eens eentje die zich blijft vernieuwen, maar hoe lang kun je zijn vele misstappen nog los zien van zijn muziek? We vroegen Kanye-fans Willem de Bruin, Kempi, Bnnyhunna en Armin Shah naar hun ingewikkelde relatie met Kanye Omari West.

De misstappen van Kanye

‘I DIDNT WAKE UP AND FIGHT FOR MY FAMILY TO TREND OVER THE SUPER BOWL BUT IT HAPPENED’. Kanye schrijft zijn Instagram-captions zoals hij Twittert, in capslock, met vuur en een heilige overtuiging. De afgelopen twee weken sleepte de rapper, zanger, producer en modeontwerper de wereld mee in zijn heftige vechtscheiding van realityster Kim Kardashian. Kanye lijkt de breuk totaal niet te accepteren en lijdt zwaar onder de afwezigheid van zijn kinderen. Hij wil zijn gezin – met de hulp van Instagram – post voor post terug winnen en kent daarbij geen genade: hij deelt screenshots van persoonlijke sms’jes en opent de aanval op Kim’s nieuwe vriend, SNL-ster Pete Davidson. Op z’n zachtst gezegd niet erg chique voor zijn ex-vrouw en voor zijn kinderen.   

Na een paar dagen lijkt Kanye een beetje afgekoeld. Hij verwijdert de berichten en steekt nu de hand in eigen boezem: ‘Ik heb geleerd dat het gebruiken van alleen maar CAPS mensen het gevoel geeft dat ik tegen ze schreeuw.’ Toch is het moeilijk om de recente gebeurtenissen te vergeten. De schade is al aangericht – zeker bij zijn gezin.

Als fan moet je wel meer slikken van Kanye. Zo riep hij in 2018 nog dat ‘slavernij een keuze is’, sprak hij openlijk zijn steun uit voor president Donald Trump en ging met MAGA-hat en al op bezoek bij Trump in het Witte Huis voor een heuse brodown. Vervolgens besloot hij in 2020 zelf een gooi te doen naar het presidentschap. In zijn campagne pleitte hij onder andere voor het terugbrengen van het schoolgebed, en stelde hij zich negatief op tegenover abortus. In 2021 nodigde hij DaBaby (die net in het nieuws kwam wegens homofobe uitspraken) en Marilyn Manson (die precies in die periode veelvuldig werd beschuldigd van verkrachting en mishandeling) uit op het podium. 

Veel van Kanye’s misstappen zullen samenhangen met zijn wankele mentale gezondheid. Het is al langer bekend dat de artiest problemen heeft – hij zegt zelf bipolair te zijn – en je kunt je afvragen waarom er niemand in de omgeving van Kanye is die hem tegen zichzelf in bescherming neemt en hem kan voorzien van de juiste hulp.

Een muzikaal genie

Maar er is een goede reden om zoveel te pikken van Kanye West: op artistiek niveau zijn er namelijk maar weinig artiesten die aan hem kunnen tippen. Met albums als The College Dropout, My Beautiful Dark Twisted Fantasy en The Life Of Pablo bewijst Kanye al jaren zijn bravoure en talent. De in Chicago geboren rapper weet zo al 20 jaar relevant te blijven en laat met zijn Sunday Service zelfs een kerkkoor viraal gaan. 

En hij heeft een enorme drive, zoals te zien is in de nieuwe Netflix-documentaire Yeen Juhs. In de eerste aflevering zien we een jonge Kanye die onaangekondigd platenlabels binnen marcheert om daar aan iedereen die dat wil (of niet wil) zijn muziek te laten horen. Vastbesloten om een platencontract binnen te harken, wandelt hij door de straten van New York. Hij stopt niet tot hij ergens zijn krabbel mag zetten. Hij doet het op zijn eigen manier, onverschrokken en zonder angst. Zijn volgende doel, de hereniging van zijn familie, lijkt hij voorlopig ook op deze manier te willen bewerkstelligen. 

‘Name one genius that ain’t crazy!’, rapt de artiest op The Life Of Pablo. Het lijkt een ware lijfspreuk geworden van de rapper en zijn fanatieke aanhang. Maar hoe lang behoudt deze spreuk zijn magie voor de fans? 
 

Willem de Bruin

‘Als vader denk ik bij het zien van de berichten over zijn scheiding: moet je dat wel willen? Hij zegt zijn gezin ermee te willen redden maar ik denk dat hij het eerder mee kapotmaakt. Maar wie ben ik? Het is makkelijk om over de misstappen van Kanye te oordelen, maar ik weet niet hoe het is om Kanye te zijn. 

Ik zie wel een duidelijk patroon in zijn uitbarstingen, die vaak samenhangen met buzz creëren voor een album. De recente berichten over de scheiding zijn echter zo privé dat ik me niet kan voorstellen dat hij het inzet als marketingtool. Ik kan me wel voorstellen dat hij rond de release van een album in een soort manie belandt en voelt dat hij zich weer voor iedereen moet bewijzen. Die energie maakt Kanye ook weer Kanye. Zelfs zijn privéleven is voor hem een podium geworden. En op zijn Kanyes laat hij het nog werken ook. 

Ik denk overigens dat er genoeg mannen in een scheiding zitten die met dezelfde frustraties rondlopen. Wanneer die zijn platform zouden hebben, zouden ze waarschijnlijk precies hetzelfde doen. Hij stelt ons met die berichten misschien ook wel een vraag: “Doe ik het goed?” Maar zijn problemen met mentale gezondheid zijn geen reden om je als een klootzak gedragen. Ook omdat hij ze juist lijkt in te zetten als een soort van superpower.

Als fan en liefhebber raak ik nog altijd geïnspireerd door de manier waarop hij hiphop naar een hoger niveau blijft brengen. Ik werkte nog in de Brittain toen The College Dropout uitkwam, en het verhaal dat Kanye toen vertelde klopte gewoon. Alles was “bling bling” in de hiphop en Kanye nam dat weg. Hij bekritiseerde dat. Hij stelde de juiste vragen, en dat zet hij voort in al zijn werk. Kanye is een artiest die blijft uitdagen en vernieuwen.’

© Willem de Bruin

Willem de Bruin

Kempi

‘Kanye is net als ik een Tweeling. Ik herken ons, we zijn doorzetters. We hebben allebei een grote mond en handelen vanuit ons gevoel. We gaan graag de strijd aan. We zeggen liever iets dat ons achteraf schade oplevert dan dat we onze bek houden. Niets doen is voor ons pijnlijker dan verliezen,  maar je bent als artiest niet vrij. Je zit als artiest gevangen in een wereld van meningen. Iemand zijn respect geven kost mensen meer moeite dan iemand naar beneden halen. Kanye is in een hoekje geplaatst, gedist en failliet verklaard, nu is hij de allergrootste en miljardair. Hij verdient meer credits.

Terwijl ik kijk naar de berichten over zijn scheiding op Instagram, denk ik: “Heeft hij een keus?” Wanneer je schoonfamilie de Kardashians zijn, moet je juist dingen laten zien, anders horen mensen maar één kant van het verhaal. Moeten we iemand uitlachen wanneer hij vecht voor zijn familie? Dat is juist iets goeds. Er zijn genoeg mensen die ervan zouden weglopen. En we moeten het ook niet groter maken dan het is. Wanneer je buurman zulke dingen post, krijgt het 3 likes en zijn we het morgen vergeten. Een man die boos is op zijn ex en vervolgens loopt te kutten op Facebook is niets nieuws.  

Zijn muziek heeft hiphop veranderd. Hij bracht muzikaliteit, koortjes, maakte het groter en toegankelijker. Ik werkte toentertijd zelf met de producers van SoundG8, dat waren van origine geen hiphopproducers. Zo kwam ik zelf ook dichterbij de Kanye-sound. Een album als My Dark Beautiful Twisted Fantasy is een van de beste albums ooit. En dan kijk ik breder dan alleen hiphop. Je mag er elke plaat langs leggen. Het is gewoon een van de beste albums aller tijden.’

© Kempi

Kempi

Bnnyhunna

‘Als je Kanye-fan bent, is Kanye een beetje je gekke vriend die andere mensen niet begrijpen. Maar: het is te makkelijk om hem meteen weg te zetten als gekkie. Ik kijk altijd twee keer als ik een headline zie en doe mijn eigen research: wat is waar en wat niet? De eerste berichten die hij plaatste over de scheiding en de beveiliging van zijn kinderen kon ik nog begrijpen, maar nu maakt hij te veel overstatements. Dat is jammer. 

Tracks van Kanye kan ik echt ontleden. Van sommige nummers weet ik alles. Van de engineers tot de achtergrondzangers tot de muzikanten. Hij inspireert me enorm als artiest. Dat hiphop verbonden is met high end fashion is nu de norm, maar hij heeft dat geïntroduceerd. Ook in het combineren van Hiphop en de kunstzinnige korte film is hij belangrijk geweest. Ik ben ook een tijd kritisch geweest op zijn muziek, maar als ik nu zie hoe hij alles weer samen laat komen op Donda… hij maakt weer verbinding met de Kanye die we kennen, en legt connecties tussen verschillende disciplines. Maar dat zijn muziek zo goed is, is voor mij geen reden om over zijn misstappen te zeggen: “Vooruit dan maar!”’

© Bnnyhunna

Armin Shah, podcastmaker en creative Director COMPLEX NL

‘Ik was bij de luistersessie van Donda in het sportstadion in Atlanta. Dat was een mooie ervaring, maar als ik erbij stilsta was het ook gewoon Kanye die op een bed ging liggen en zijn eigen muziek ging afspelen. Toch zat het stadion vol met 50.000 nieuwsgierige mensen. Dat kan alleen Kanye: “Yo, ik ga mijn muziek laten horen. Kom maar als je zin hebt, maar koop wel even een kaartje.” Het was met het licht en de visuals ook wel weer een hele sterke show. Toen Kanye tijdens ‘No Child Left Behind’ omhoog werd getakeld, was ik toch onder de indruk. 

Als je praat over Kanye, moet je zijn positie in acht nemen en kijken naar wat er allemaal speelt. De pressure waarmee hij te maken heeft, is ongekend. Wanneer je op het allerhoogste niveau wilt blijven presteren op het gebied van muziek en mode, en tegelijkertijd getrouwd bent met de meest impactvolle vrouw van de wereld, en dan ook nog last hebt van een bipolaire stoornis, ga je rare dingen doen. Niet om het goed te praten – want bepaalde dingen die hij doet kunnen niet –, maar het is wel belangrijk voor de context.

Ieder moet verder gewoon zijn eigen mening hebben over Kanye. Er was een tijd dat ik meedeed aan de Kanye-discussies, maar nu laat ik het langs me heen gaan. Ook omdat ik denk dat veel rond hem een poppenkast is, een vorm van marketing. Hij kiest zijn momenten altijd uit. Wanneer hij een album of een nieuwe kledingcollectie dropt, trekt hij de aandacht naar zich toe. Ik probeer vooral te genieten van zijn creaties als artiest en wacht geduldig op zijn nieuwe album.’

© Armin Shah

Armin Shah in het stadion in Atlanta