De wereld is in de greep van het coronavirus, of eigenlijk vooral van de pogingen om het virus te beteugelen. Naast updates over aantallen besmettingen druppelen ook steeds meer berichten binnen over grote evenementen die niet doorgaan. In Qatar werd een motorwedstrijd geschrapt, in Parijs blijft het Louvre dicht en in Italië werd een heilige wielerklassieker afgelast. Natuurlijk blijft de popmuziek niet gespaard. Zo is het in Zwitserland tot nader orde niet toegestaan meer dan 1.000 mensen samen te brengen, en dat heeft uiteraard ook gevolgen voor festivals en concerten. Vandaag kwamen daar twee belangrijke cancellations bij: het Ultra festival in Miami wordt tot nader orde (en misschien zelfs wel een heel jaar) uitgesteld, en ook Tomorrowland’s winterfeestje op L’Alpe D’Huez gaat dit jaar niet door. De sneeuwbal die corona heet maakt nu dus ook indirecte slachtoffers.
Het eerste evenement in Nederland dat noodgedwongen ingrijpt is Don’t Let Daddy Know, een groot dance-evenement in de RAI komend weekend. Het feest wordt niet helemaal afgelast, maar het programma wordt wel teruggebracht van drie naar één zaal. De reden, aldus Alex Hes van E&A Events: ‘Wij verwachten dat de helft van ons publiek niet komt. We zijn een internationaal event, meer dan de helft van onze bezoekers komt vanuit het buitenland. Zo hebben we 250 kaarten verkocht in China, 1.000 in Italië, we rekenen er niet op dat die komen. Dan zit je met de RAI, die extreem groot is. Ga je dan alle zalen open gooien waardoor het heel leeg lijkt, of breng je alles terug tot één zaal waardoor je een optimale show kunt bieden? Het laatste dus. Wij hebben nu de MainStage vergroot en een aantal artiesten samengevoegd tot back to back sets. We hebben helaas zes artiesten moeten cancelen.’ Het hele evenement afblazen was volgens Alex Hes geen optie. Uiteraard omdat je je publiek toch een mooi feest wilt bieden, maar ook omdat de verzekering zoiets niet dekt.
Ultra Miami gaat niet door, Tomorrowland Winter Edition trekt de stekker eruit, en ook rond SXSW zijn grote twijfels. Grote evenementen over de hele wereld worden momenteen getroffen door het coronavirus. Nederlandse festivals houden de adem in of passen zich aan. ‘Wij verwachten dat de helft van ons publiek niet komt’.
Meer evenementen zullen last hebben van aarzelende kaartkopers, zeker als ze veel reizend publiek trekken. Vooral op beurzen en congressen is dat nu al sterk te zien. De Paaspopbezoeker blijft voorlopig nog niet thuis, zegt Ron van Hal, woordvoerder van het Brabantse festival. ‘Sterker nog: onze kaartverkoop is beter dan ooit. Paaspop staat zeker nog niet op het punt de stekker eruit te trekken, maar het is wel een van de eerste grote evenementen op de festivalkalender. ‘We hebben nog zes weken’, zegt Van Hal. ‘Natuurlijk houden we het heel sterk in de gaten, maar het is nu nog te vroeg om beslissingen te nemen. We hopen dat de schade beperkt blijft. Het RIVM en de GGD zijn de partijen waar wij naar kijken.’
Kortom: Paaspop denkt de stekker er pas uit te trekken als het RIVM grote evenementen onverantwoord vindt, zoals dat in Zwitserland wel al besloten is. Dat is een tweede factor, naast de onzekerheid onder het publiek. Ook van de derde bedreiging merken ze bij Paaspop nog niets: artiesten die afzeggen. Tot nu toe lijken artiesten vooral hun tourdata in Azië af te zeggen. Onder meer Avril Lavigne en Green Day deden dat, en ook K-Pop sensatie BTS riep hun fans op zoveel mogelijk thuis te blijven. Popzalen als Paradiso, TivoliVredenburg en zelfs 013 (in Nederlands eerste corona-brandhaard Tilburg) zeggen nog weinig van de onrust te merken, noch bij het publiek, noch bij tourende artiesten. In Utrecht werd wel een show van de Canadese indieband Wolf Parade afgezegd. Die band vond een tour door Europa momenteel onverantwoord. De band gaf aan niet onbedoeld het virus over grenzen heen te willen brengen, en al helemaal geen trek te hebben in een quarantaine in een vreemd land.
Toch is dat wel degelijk een grote bedreiging voor de Nederlandse zomerfestivals. The National bijvoorbeeld zegde alvast zijn Japanse tourdata af. De Best Kept Secret-headliner gaat daarna nog naar Australië, om vervolgens Europa aan te doen. Italië staat niet op hun planning, maar afhankelijk van de ontwikkelingen in de rest van Europa is het niet ondenkbaar dat The National hetzelfde besluit neemt over hun Europese shows. Dat beseft BKS-directeur Maurits Westerik natuurlijk ook. Hij is op zich optimistisch, maar ziet deze bedreiging wel degelijk. ‘Iedereen heeft het er natuurlijk over, en we hebben het er onderling als festivals ook wel over. Ik geloof in de goede gezondheidszorg in de Benelux. Je ziet ook dat de situatie in ons land op dit moment beter is dan in bijvoorbeeld Italië, maar ook ontwikkelingen in het buitenland hebben effect op ons.’
Dat overleg tussen internationale festivals is niet te onderschatten. Je moet een Europese tour van een band zien als een ketting aan festivals, met belangrijke en minder belangrijke schakels. Primavera in Barcelona bijvoorbeeld is een cruciaal evenement, waar bands relatief hoge gages krijgen. Als een band daar geboekt wordt, maakt dat de weg vrij naar een hele reeks Europese festivals. Maar wat gebeurt er als Primavera - dat zeer veel internationale bezoekers trekt - de stekker eruit trekt? Is het voor een Amerikaanse of Australische act dan nog wel rendabel om de oversteek te maken? Zo gaat de Nederlandse festivalwereld een onzeker zomerseizoen tegemoet.
En tegelijk overheerst het optimisme. 'Ik heb mijn personeel verboden berichten over Ultra Miami of Tomorrowland Winter in appgroepen te delen', zegt Jasper Goossen van DGTL, dat met Pasen moet plaatsvinden. 'Dit zijn allemaal economische beslissingen, geen verboden van overheidswege (Tomorrowland werd wel degelijk op last van de Franse overheid gecanceld, red.). Ik snap dat er een issue is met het corona virus, maar ik vind het ook allemaal schromelijk overdreven. Het is ook lastig, als je evenementen gaat verbieden, waar eindigt het dan? Mag je dan ook niet meer naar de bioscoop? Niet meer naar een drukke winkelstraat? Dan leg je het hele land stil. Ik denk niet dat het zover gaat komen.' Maurits Westerik is het daar helemaal mee eens. 'Wij zijn bezig met het maken van mooie dingen, die mensen bij elkaar brengen. Ik ben benieuwd hoe de media over dit probleem zouden berichten als het virus niet in Azië, maar in Europa zou zijn ontstaan.' Verder richt hij zijn vertrouwen op de lente, zoals we eigenlijk allemaal zouden moeten doen. ‘De griep gaat altijd gemoeid met weerstand en koud weer. De zon doet wonderen, dat is een klassiek recept!’