YouTube Music: de eerste indruk YouTube Music: de eerste indruk

YouTube Music is de nieuwe muziekstreamingdienst van YouTube, waarmee het videoplatform de directe concurrentie aangaat met diensten als Spotify, Apple Music, Tidal en Deezer. Ze hebben een redelijk vergelijkbare muziekbibliotheek, hanteren een gratis model met advertenties, een maandelijks Premium-abonnement van 10 euro zonder reclame, eentje van 12 euro waarbij ook de reclames op de reguliere YouTube-site verdwijnen en een familiemodel van 15 euro waarmee je meerdere accounts kunt aanmaken.

Heb je al een Google- of Gmail-gebruikersnaam, dan hoef je geen nieuwe account aan te maken: je hebt direct een gratis account, en in vijf seconden zet je die om in een proefversie waarmee je drie maanden gratis premium kunt uitproberen. Er is een YouTube Music-app voor je smartphone (die via de App-store overigens lastig te vinden is?!). Wil je via je computer luisteren? Dat kan via je webbrowser, er is geen losse desktop-applicatie.

Wanneer je voor het eerst de app opent, krijg je de vraag om een aantal van je favoriete artiesten te selecteren. Zodra je dat hebt gedaan, past de voorpagina zich daarop aan. Daar verschijnt ‘jouw mixtape’ met een oneindige stream aan liedjes die bij je smaak zouden moeten passen.

Daaronder een rij gecureerde playlists, waaraan je meteen ziet dat YouTube goed naar Spotify heeft gekeken. Het is niet zozeer gericht op nieuwe muziek, maar op allerlei stemmingen. ’s Ochtends krijg je ‘ochtend vitaminen’ geserveerd, met playlists vol ‘Feel good hits uit de jaren 10’, ‘Hits uit Nederland’ en ‘Upbeat hedendaagse soul’ voor bij het ontbijt. Open je de app een uurtje later nog eens, dan krijg je fitness-playlists te zien (van hits tot hiphop en indierock) en concentratieplaylists. De titels zijn behoorlijk tenenkrommend: ‘Akoestisch Dagdromen’, ‘Oneindig Minimalisme’ en ‘Linkse dancetracks met de juiste beats’. Maar ze zijn prima gecureerd, in die laatste vind je onder andere Bicep, Jon Hopkins, Ross From Friends en Four Tet.

De algoritmes van YouTube zijn, zoals te verwachten, uitstekend. Zet je een liedje van Blood Orange aan, dan word je vervolgens getrakteerd op Solange, Thundercat, Steve Lacy en Childish Gambino. Luister je ‘JA!’ van Bizzey, dan krijg je daarna vergelijkbare tracks van Famke Louise, Sjaak, Poke en Yung Felix voor de kiezen.

Want dat is natuurlijk het unique selling point van YouTube: de videobibliotheek. Op de artiestpagina’s vind je albums en singles zoals je ze op Spotify en Apple Music zou vinden, maar ook de officiële videoclips en in een enkel geval ook officieuze video’s die door individuele gebruikers zijn geüpload. Ook handig: hij synct de playlists die je op YouTube hebt gemaakt, en je kunt video’s tussen de audio-tracks zetten. Zit je in de trein met een kleine databundel? Dan kun je simpelweg een vinkje aanzetten waardoor hij slechts de audio laadt, en van de video een still maakt.

De video’s speelt hij het liefst (zeker mobiel) schermvullend af, maar wanneer je verder navigeert blijft de video op postzegelformaat doorspelen. Open je een andere app, dan blijft de muziek spelen (dat is in de reguliere YouTube-app niet zo, superirritant). Scroll je op de startpagina naar beneden, dan krijg je ook nieuwe videoclips (Courtney Barnett, Jade Bird, Maggie Rogers en Lil Yachty) aangeboden. Even verderop zelfs live optredens van Childish Gambino, Rex Orange County, Mura Masa en Kendrick Lamar.

Maar dan wordt ook meteen een groot probleem met YouTube Music zichtbaar: ik wil meer liveoptredens zien, maar kan niet doorklikken naar een grotere lijst. Bij het kopje Nieuwe releases is dat niet anders: ik krijg een allegaartje van 10 albums, singles en EP’s te zien, maar kan geen groter overzicht vinden. Als ik op mijn smartphone een liedje luister, kan ik onmogelijk in één klik op de bijbehorende artiestenpagina terechtkomen. Sommige artiesten hebben dubbele artiestprofielen. Neem de Nederlandse muzikant Sofie Winterson: op de ene pagina is haar laatste single wel te vinden, op de andere niet. Als muziekliefhebber hoop je soms te verdwalen in het aanbod, maar in YouTube Music loop je telkens weer tegen dichte deuren aan. Knap vervelend.

Nog een probleem waar je vervolgens op stuit: YouTube Music heeft een verwarrend aanbod. De officiële muziekbibliotheek met goedkeuring van labels en artiesten is gigantisch, maar wat kleiner dan die van Spotify. Wat nu al opvalt: van Radiohead mist de hele catalogus na Hail To The Thief, de laatste platen van Ty Segall ontbreken, Nederlandse releases van Lewsberg, Mula B en Arp Frique ontbreken. De laatste plaat van Johan staat er wel, maar op een andere artiestpagina dan de rest van het oeuvre.

De videobibliotheek van YouTube is natuurlijk nog veel groter: individuele gebruikers hebben zelf allerlei tracks en video’s geupload die op geen enkele streamingservice verkrijgbaar zijn. Veel van die content is illegaal, en wanneer rechthebbenden een DMCA-verzoek indienen, verwijdert YouTube de video’s. Tegelijkertijd is dat een kat-en-muis-spel waar veel labels zich niet aan wagen.

Veel van die video’s zijn weliswaar vindbaar in de YouTube Music-omgeving, en daarmee is de catalogus eigenlijk veel groter dan die van Spotify, maar je moet in veel gevallen wel heel goed graven voordat je ze kunt bereiken: ze staan in veel gevallen niet op de artiestpagina’s of in playlists. Sommige muziekvideo’s die wel op YouTube staan, kun je überhaupt niet op YouTube Music vinden. Waarom? Dat is onduidelijk. Om maar wat te noemen: Legowelt heeft net een nieuwe EP uit, en op zijn eigen YouTube-kanaal de videoclip voor ‘Golem Memory Bank’ geüpload. Op YouTube Music is–ie niet te vinden, maar de illegale rips van andere tracks zijn dan weer wel via de app te beluisteren. Heel raar. De video van LUWTEN live op Lowlands is nergens verkrijgbaar, maar shows van Gogol Bordello op Lowlands en De Staat op de 3FM Awards wel.

De zoekfunctie van YouTube Music heeft dan weer heel wat voordelen ten opzichte van andere streamingservices: maak je bij Spotify een tikfout, dan is de kans al groot dat je geen zoekresultaten te zien krijgt. YouTube Music is veel ingenieuzer: weet je de songtitel niet meer, maar wél een tekstregel? Je zou het liedje zomaar kunnen vinden. Tik ‘Op een dag ga ik weg’ in, en hoppa: je krijgt ‘In een Jet’ van Ronnie Flex. ‘Ik loop mank’: voila, daar loopt Jacin Trill door de Bijenkorf. Dat is superhandig.

Al opgemerkt: er is nergens een overzichtelijke lijst nieuwe albums zoals die op Spotify wel te vinden is. Zelfs de #NieuweMuziek-playlist voelt wat gedateerd, de ‘Urban Hotlist Nederland’ lijkt minder progressief dan de Woordenschat-playlist van Spotify, het tablad ‘Hotlist’ met ‘nieuw, cool en trending’ is vooral gericht op mensen die van mainstream pop houden en YouTube Music mist functies die Spotify juist zo leuk maakt. Zoeken op labels kan niet, credits van nummers bekijken evenmin. Jammer, want het is best leuk om te ontdekken dat Tame Impala de beat produceerde voor ’Skeletons’ van Travis Scott.

Daarnaast is de audiokwaliteit kennelijk iets lager dan bij Spotify: 128 kbps met HE-ACC audiocodec. Spotify biedt maximaal 320 kbps in het Ogg Vorbis-formaat. To be fair: op je Apple oordopjes hoor je echt geen verschil. Ook vervelend: je kunt nog niet via je Sonos-speakers naar de dienst luisteren. Chromecast dan? Via desktop krijg ik ‘m met geen mogelijkheid aan de praat, met de smartphoneapp wel.

Zeker niet, de dienst legt het af tegen alle concurrenten. Vooral Spotify heeft voor dezelfde prijs meer functies, is prettiger vormgegeven, heeft een grotere officiële muziekbibliotheek en is veel scherper gecureerd. Gek is dat ook niet: de dienst heeft een voorsprong van een klein decennium. En de kans dat YouTube Music dan een grote markt in Nederland gaat veroveren met zijn premiummodel, lijkt op basis van een eerste proefbeurt klein: Spotify heeft al een dikke 6 miljoen Nederlandse gebruikers, Apple Music iets meer dan 1 miljoen en Deezer circa 800.000. De markt is verzadigd.