Fresku en MocroManiac willen heel graag belangrijke rappers zijn Fresku en MocroManiac willen heel graag belangrijke rappers zijn

‘Ja man, ik hou van mezelf’, zegt Fresku bloedserieus. ‘Dat deed ik een paar jaar geleden nog niet. Er zijn niggers die ontevreden zijn over zichzelf en ayahuasca gaan drinken, of gaan mediteren. Wat denk je zelf? Dat werkt niet, je moet dingen niet wegstoppen maar gewoon van jezelf leren houden.’ MocroManiac valt hem bij: ‘Daar begint het, hè? Als je jezelf haat, ben je onzeker. Dan is alles om je heen ook fout.’

Eh, hoe kwamen we op dit onderwerp terecht? Met Fresku (30) en MocroManiac (29) praten is alsof je met twee gasten chillt die elkaars beste vrienden zijn, en jij hangt er als vage kennis een beetje bij. Je kunt er geen speld tussen krijgen, dat is echt niet te doen. Telkens proberen de twee een vraag te beantwoorden, om vervolgens met elkaar in gesprek te raken over iets heel anders en vijf grappen en drie serieuze terzijdes later weer op het hoofdspoor te geraken. Als je geluk hebt. Ze kwamen net een halfuur te laat binnen sjouwen met Fresku’s vriendin annex manager Lieke en hun jongste dochter in het kielzog, en beginnen direct al luidkeels te grappen en bulderen. Je kunt je direct voorstellen hoe ze nachtenlang in een bungalow aan muziek zaten te sleutelen, elkaar uitdaagden om tot nieuwe woordgrappen te komen en tussendoor ook heel wat serieuze thema’s aansneden.

Op die manier maakten de twee het gezamenlijke album Juice dat morgen verschijnt – ze presenteren het vanavond alvast in 3voor12 Radio op 3FM – en MocroManiac sprong eerder al op een paar tracks van Fresku’s vorige album. Voor veel mensen klinkt het als een nogal onwaarschijnlijke combinatie: Fresku de geëngageerde, humoristische rapper vol zelfspot en twijfel die gerust aanschuift in de grote praatprogramma’s en een theatertour deed waarin hij mensen met een knipoog confronteert met hun racistische denkwijze. MocroManiac de legendarische straatrapper uit Amsterdam-Zuidoost die ooit nog een hit scoorde met Hindabuilding, een enkele mixtape dropte en vooral bekend werd door zijn doodenge 101Barz-sessies, maar nooit eerder een album uitbracht en leek te worstelen met de schaduwzijde van de Bijlmer. 

Maar goed: veel mensen weten niet dat MocroManiac in 2014 bijna een half jaar bij Fresku in huis heeft gewoond. Veel willen ze er niet over kwijt, eerder komt het gesprek terecht op hun spraakmakende nieuwe nummer ‘Witlof’: een komisch-kritisch liedje over zwarte mediapersoonlijkheden die op zoek gaan naar liefde van de oh-zo-witte mediawereld. Typhoon komt voorbij, Najib Amhali en Ali B worden genoemd. Nou ja, kijk gewoon die clip, die spreekt redelijk voor zich.

(Tekst gaat door onder de video.)

1986: geboren in Eindhoven als Roy Michael Reymound als kind van een Brabantse blondine en een vader uit Curaçao
2007: Samen met producer Teemong vormt hij de groep Zwarte Schapen. Met hem gaat Fresku ook komische video’s opnemen
2008: de track ‘Brief aan Kees’ en de eerste video met typetje Gino Pietermaai, een stereotype Antilliaan
2010: debuutalbum Fresku
2012: tweede album Maskerade en Gino Pietermaai krijgt eigen rubrieken in de programma’s #Kansloos en Dr. Gino op Veronica 
2015: derde album Nooit Meer Terug
2016: doet mee in het programma 24 uur met… en tourt langs de parades met Welkom bij de Fresku Show

Of liever nog: een YouTube-kanaal?
Fresku: ‘Eigenlijk wel, maar ik ben daar te ouderwets voor, denk ik. Ik vind YouTube en vloggen een goede ontwikkeling, het is heel goed dat oude systemen kapot gaan en er nieuwe opstaan, maar waar ik tegenaan loop: er is geen kwaliteitscontrole. Als liefhebber van kunst en ambacht heb ik daar af en toe moeite mee. Misschien klink ik nu als een stoffige, oude nigger… maar dan ben ik dat maar: Ome Fresku. Tegelijkertijd gaat het al ietsje beter in de televisiewereld. Als je kijkt naar wat mensen drerrierap of mocrorap noemen: wanneer Appa op tv kwam, moest hij zich altijd verdedigen en opboksen tegen het beeld dat werd neergezet, hij kon nooit gewoon zijn boodschap vertellen. Hij motiveerde mij in die tijd juist om rapper te worden: ik wilde ook liedjes maken over de maatschappij. Nu, tien jaar later, merk je dat tv en radio een inhaalslag moeten maken om mee te gaan. Ik vind dat meesterlijk: een jaar geleden kwam Boef nog op tv vanuit negatief nieuws, nu heeft hij een hit te pakken en krijgt hij in praatprogramma’s te horen: “Goed gedaan, we zijn trots op je!” Dan denk ik: nu is het te laat, nigger. Je had hem vanaf het begin die liefde moeten geven.’

Het grootste pijnpunt is volgens Fresku misschien wel: er is onvoldoende kennis over hiphop bij de tv-redacties. ‘Als een redactie de nieuwe plaat van Gordon hoort, zeggen ze: nee, dit is niet NPO, dit is RTL. Dat onderscheid kunnen ze maken. Maar hiphop is sowieso een uitstapje voor ze: ze weten niet welke hiphop NPO is, wat bij RTL past en wat je lekker op het internet moet laten. Sinds New Wave en ook ‘Zo Doe Je Dat’ is er wel een collectief bewustzijn ontstaan in de mediawereld dat het anders moet, maar er is nog geen échte verandering. Maar goed: as we speak liggen er concepten van me bij tv-makers, die ons weer aan het lijntje houden. Ik heb er elke dag discussies over met Lieke. Ik weet niet of het je opvalt, maar er zijn al bijna een jaar lang geen sketches uitgekomen omdat we aan het lijntje worden gehouden. De televisiewereld is zo’n traag, log kutsysteem. We kunnen 1-op-1 in contact komen met onze fans en daar geld aan verdienen, waar ben ik nog mee bezig? Puur omdat ik de droom had om die guy te zijn, ik wil dat donkere gezicht zijn op tv die echt de andere kanten van de maatschappij een stem geeft, en dan niet zoals Jandino…’

Nu breekt MocroManiac in: ‘Nee, nee, nee… Je moet geen namen noemen. Maar je moet het zo zien: als iemand zoals Jandino een programma krijgt, is het meteen niet-serieus.’
Fresku: ‘Je wordt altijd in die grappige-neger-schoenen geschoven. Ik vind dat niet erg, ik ben ook de man achter Gino Pietermaai…’
Mocromaniac: ‘Maar als het alleen maar grappig-grappig is, dan gaan er ook geen deuren voor je open.’ 
Fresku: ‘Ik weet nog hoe ik op de set aan het filmen was voor Gino Pietermaai. Een van de crewleden begon foto’s te maken en zei: “Hee! Net Bokito!” Ik werd helemaal gek, de draaidag was kapot voor me. Dan voel je: zo moet je jezelf kennelijk neerzetten om leuk te worden gevonden.’
MocroManiac: ‘Dat gaat wel veranderen, hoor. Geef het tijd: de jonge generatie denkt al heel anders.’
Fresku: ‘Maar ik ben al verzuurd, man! Ik heb al tien jaar het idee: ik ga op tv komen. Dat is geen droom die je gemakkelijk laat varen, vooral als je al die jaren niet echt voor het internet hebt gebouwd, omdat je het internet gebruikte voor tv. Misschien was dat een verkeerde inschatting. Wat denk jij, Mani? Gaat het voor mij nog veranderen, of alleen voor de nieuwe generatie?’
MocroManiac: ‘Het hoeft toch niet eens voor ons te veranderen? Misschien zijn wij slechts treetjes van die trap. N.W.A hebben er ook de vruchten niet van geplukt zoals de rappers nu. Misschien zijn het de jongens onder ons die door ons werk gaan genieten.’
Fresku zucht. ‘Zo hee, die voel ik wel.'

Zo komt het gesprek ook weer op hun vriendschap terecht. In het nummer ‘Tijd Loopt’ stellen de twee beurtelings voor wat ze zouden zeggen op andermans begrafenis. MocroManiac tegen Fresku: ‘Je vluchtte en bezweek onder de druk van iedereen. Sloot jezelf af, te druk voor iedereen. Mensen zeiden: Frisse, het lukt je niet alleen. Maar je kroop langzamerhand weer in je schulp en verdween. Altijd in je hoofd, niemand kon je activeren. Veel kennis van geloof, maar moeite met praktiseren. Ik hoop dat je genoeg gebeden hebt.’ En Fresku tegen MocroManiac: ‘Zoveel haters, zoveel wapens, zoveel pijn. [..] Zoveel tegenslagen, bro, ik zag het had je hard geraakt. [..] Ik probeerde je te helpen, wou je weghalen van de straat.’ 

Het zegt al iets over de reden dat MocroManiac tijdelijk verkaste naar Eindhoven. De twee worden aanzienlijk stiller zodra ik over het nummer begin. ‘Kijk, we zijn gelovige mensen’, zegt Fresku, ‘en we geloven dat alles wat je doet en zegt bij je kan terugkomen. Als we met positieve dingen bezig zijn, moet je niet praten over negatieve dingen.’ Mocromaniac: ‘Maar uit die negatieve storm belandde ik opeens in een hele positieve zone, dankzij jou.’ Fresku: ‘Ik vind het nog altijd moeilijk om dat nummer te horen. Mani is niet een nigger die dat soort dingen makkelijk schrijft, daarom vind ik het ook heel mooi.’

Het is een fantasie die iedereen wel eens heeft gehad, toch? Als ik doodga, wie komen er dan op mijn begrafenis en wat zouden ze zeggen?
Fresku: ‘Zeker. En dat gaat voor mij ook over rap: we willen niet alleen goede rappers zijn, maar ook belangrijke rappers. Dus niet alleen rappen over je kleren en hoe stoer je bent. Heel veel tracks van Mani zijn motiverend, die geven je het gevoel: “Alles of niets!” Ik probeer ook voor dat verhaal te staan, misschien niet vanuit zo’n straat-perspectief, maar een track als ‘Nooit Meer Terug’ zegt eigenlijk alles al. Als je oppervlakkige tracks maakt, is dat prima, maar dan moet je je wel afvragen: wat gaan mensen zeggen op je begrafenis? Zeggen ze: “Die nigga had wel money.” Of gaan ze zeggen: “Hij motiveerde me. Hij was een loyale gast. Hij heeft me uit een dal getrokken.”’
MocroManiac: ‘Precies! En money kun je niet meenemen in je graf, hè? Ik wil een legacy opbouwen, en wil dat mijn muziek over twintig jaar nog steeds wat betekent.’
Fresku: ‘Grappig dat je het woord legacy gebruikt! Ik heb precies hetzelfde: als ik later oud ben, of ik sterf en mijn albums blijven achter… Ik zou het zo tof vinden als mijn kinderen het album gaan luisteren en zeggen: “Ik ken papa nu nog beter dan voorheen door in te zoomen op zijn muziek.” Ik heb drie albums uitgebracht voor de geboorte van mijn tweede dochter, en eentje voordat mijn eerste werd geboren.’

Het gezamenlijke album Juice klinkt nog het meest als een mixtape uit de jaren 90: oldschool soulvolle p-funk-beats met veel ruimte voor funky gitaartjes, speelse bars en slimme woordgrappen. Titeltrack ‘Juice’ klinkt alsof Kendrick Lamar een track bouwt rondom de baslijn van ‘Beat It’. ‘Witlof’ is een kritisch liedje verpakt in een mierzoete productie met zomers kopstemrefreintje. ‘Fraude’ gaat duidelijk over rappers van tegenwoordig: ‘Jullie zijn op fraude, wanneer wordt de game weer de oude? Van die neppe shit kunnen we niet houden.’ ‘Sorry’ is een keiharde banger met o.a. Woenzelaar, Pietju Bell, Killer Kamal en Braz: allemaal nogal eigenzinnige jongens uit dezelfde wijk als Fresku. Natuurlijk komt Killer Kamal weer het meest verfijnd uit de hoek: ‘Ewaaaa sorry dat je moeder wilt neuken met schorriemorrie.’ En dan zijn er nog de skits en als slot het drieluik ‘Tijd Loopt’, ‘My Will’ en ‘Besef Dat Je Leeft’, waarin de twee fantaseren over hun begrafenis, hun testament en de emo-boodschap dat je gelukkig ook bestaat vandaag.