Rico & Sticks: 'Wat wil je zeggen, dat we degelijk zijn?!' Rico & Sticks: 'Wat wil je zeggen, dat we degelijk zijn?!'

‘Het ging anders dan vroeger. We hielden een strak schema aan’, vertelt Rico als Sticks er nog niet is. ‘We zijn natuurlijk allebei vader geworden, dus echt nachten doorhalen zit er niet meer in. Je hebt geen tijd om te lanterfanten. Het begon met een keer een losse track bij Kupie [Kubus] in de studio, en dat was zo ontspannen dat we al snel twee dagen in de week gingen zitten. Elke dinsdag en donderdag. Meestal van 13 tot 1u ’s nachts. Eerst even zitten, koffie, ouwehoeren. En dan sloot Kubus al zijn modulaire bakken aan, en gingen wij schrijven. Nuchter. Dat was voor mij wel bijzonder. Ik heb er namelijk wel een handje van om altijd wat te drinken, wat te smoken of whatever. Ik dacht altijd dat ik dan scherper was. Maar nu kreeg ik juist van Kupie en Sticks terug dat ik strakker spitte. Dat had ik ook wel even nodig, die bevestiging dat het goed genoeg was wat ik maakte.’ 

Vorig jaar was er nog de grote Opgezwolle Tot Nu-toer, die Rico en Sticks via Hedon langs de Nederlandse podia, de grote festivals als Lowlands en uiteindelijk de Ziggo Dome voerde. Daarnaast doken de twee sinds Eigen Wereld elk jaar nog wel bij elkaar op tracks.  Een echte reünie is IZM dus niet. Toch bleef de focus bij eigen projecten, en kwam er sinds Eigen Wereld (2006) nooit een album van de grond.

Artikel gaat door onder de video

Label van Raymzter
Het duurt nog even voor Sticks er is. Rico probeert een beetje zenuwachtig het ongemak wat te verzachten door al wat over de opnames te praten en over het rapproject voor kwetsbare jongeren dat hij al vijf jaar in Zwolle runt en al een paar HBA-studenten heeft opgeleverd.

Ondertussen is het voor mij ook een gek gesprek. Niet alleen groeide je als Zwollenaar van mijn leeftijd (29) op met Opgezwolle als soundtrack, de Overijsselse hoofdstad is ook precies zo groot dat je elkaar hoe dan ook tegen komt. ‘Kennen wij elkaar echt niet?’, vraagt Rico. Nee hoor, echt niet. ‘Je hebt wel echt een bekend hoofd.' Nou ja, echt niet is niet helemaal waar. Toen ik een jaar of twaalf was en we thuis nog geen printer hadden, zat ik altijd op het kantoor waar mijn vader werkte mijn werkstukken te tikken en boeken uit de bibliotheek te kopiëren. Meestal aan het eind van de dag, wanneer de schoonmaker de enige was die nog rondliep. Ik had precies de leeftijd dat muziek echt een ding begon te worden, de schoonmaker had net de leeftijd dat zijn eigen muziek écht een ding ging worden. Hij zou misschien wel tekenen bij het platenlabel waar Raymzter zat (op dat moment de grote man), vertelde hij tijdens een van mijn werkstuksessies. Rico heeft dus wel gelijk, we hebben elkaar wel eens gesproken. Maar toch op een net iets ander moment in onze carrière. Ik schreef nog vooral over Greenpeace en haaien in die tijd. En hij had nog niet eens ‘Verre Oosten’ uitgebracht.

Een grappige anekdote en net als we het over de documentaire die de NPS in die tijd over Opgezwolle maakte, komt Sticks binnen gestormd. Het verschil tussen de twee is meteen duidelijk. Rico is een beetje gespannen en daarom heeft zijn antwoorden ogenschijnlijk al voor het interview uitgedacht. Sticks is meer het type dat een gesprek meteen helemaal naar zich toe trekt en de regie overneemt. ‘Waar waren we ook al weer gebleven? Bij die badkuip van mij toch? Die zou dus vanmiddag bezorgd worden. Waren ze er opeens vanochtend al. Ja, toen was ik dus niet thuis. En ze konden ook niet omdraaien, want dat moest dan eerst weer bij hun leidinggevende gecheckt worden. Aah, daar word je toch helemaal lijp van? Helemaal lijp. Net als die verkeersregelaar hierbuiten. Mag ik dus van hem niet even een paar meter hier de straat inrijden om mijn auto te parkeren. En ik ben gewoon een buurtbewoner, hè? Dat soort bureaucratisch gedoe. Maar goed. Hoe heet je ook al weer? Werk je al lang voor 3voor12? Meer dan twee jaar, zeg je? En wij hebben je nooit gesproken? Hoe lang loopt je contract nog? Maak je je daar zorgen over? En luister je wel eens hiphop? Ja? Dat is wel goed veranderd in Hilversum. Ik heb zelfs een Megahit gehad. Ik vind eigenlijk dat wij met Rico & Sticks ook wel een Megahit moeten hebben. Kan jij dat regelen? Regel dat even, Ralph.’

Artikel gaat door onder de foto

Voor een Megahit zijn de tracks op IZM misschien best wel pittig. Op sommige momenten haast zelfs bijna vervelend hoe scherp die synths zijn.  Ik moest vaak meer aan vooruitstrevende electronica denken, leg dat intro ‘Je Denkt Te Veel’ bijvoorbeeld eens naast Doon Kanda. Al had ik laatst met Vince Staples hetzelfde, en die staat nu op de 3FM playlist.
Sticks: 'Ah, Vince Staples, Goede gozer. Wat vindt je eigenlijk van Vinnies Tepels? Goed toch?'

Keihard die tepels.
Sticks: ‘Haha, oké dan. Nee, klopt ja. Kijk, weet je wat het is. Kubus, de beatmaker, die houdt gewoon van elektronica. Bakken, kabels. Dat vindt ie mooi. En dan krijg je al snel zo’n sound. Niks is gesampled. Hij freakt gewoon met modulaire synthesizers en dan kom je al snel uit in die hoek. Maar ik vind het wel echt een hiphopalbum hoor. ‘Hoort Erbij’, ‘IZM’, dat zijn in essentie hiphopjoints. Die drumprogrammering, het tempo. Onmiskenbaar hiphopshit.’

Geen samples, zeg je, maar het meest opvallende moment van het album is het outro van ‘Fokkop’ waar opeens Q-Tip klinkt. Hoe werkt zoiets? Jullie vinden het vet klinken en bellen Top Notch, of ze de rechten willen regelen?
Rico: ‘Oh, daar heb ik helemaal niet bij stil gestaan joh.’
Sticks: 'Uhm nou. Nou uhm. Ik heb gewoon zoiets van ja, misschien moeten we het er maar gewoon niet over hebben. We jatten eigenlijk altijd van alles. Nooit gezeik mee gehad, en ik hoop dat dat zo blijft. We hadden gewoon dat nummer dat ging over fuck ups, en ik hoorde de hele tijd die zin in mijn hoofd: ‘Then I came back and just fucked up his head.' Wat wij al twee minuten proberen te zeggen, vat Q-Tip samen in één zin.’

Na tig losse tracks waar jullie sinds Opgezwolle op te horen zijn geweest en een hele tour ter gelegenheid van jullie 15-jarige carrière, is het eigenlijk best gek dat er nu pas een nieuw album is.
Rico: ‘We zijn ook wel eens met Ali met wat tracks bezig geweest hoor.’
Sticks: 'Ali, dat is dus ART’.
Rico: 'Ja, ART dus. Maar pas toen we met Kupie, uhm, Kubus, Bart van der Werken uit Zwolle Zuid, bezig gingen ging het echt rollen.'
Sticks: ‘Het is ook niet dat we na drie jaar denken, kom: we hebben nu genoeg tracks voor een album liggen. We maken gewoon muziek en na een tijdje heb je door dat die muziek een richting in gaat, en dat het dus eigenlijk een project is. Een album moet bij ons altijd een verhaal zijn, een bepaalde vibe of sfeer.’

Dit is alsof we het marketingteam zijn en een woordspin bij jullie album maken, maar wat is dan die vibe, sfeer van dit album?
Rico: ik denk toch, of nee, ik wil het niet zeggen. Oké, ik ga het toch doen: vaderschap. Dat is toch een soort kernwoord voor mij. Alles wat er bij komt kijken ook. Volwassenheid, bewustwording, mooie kernwoorden zijn dat.'
Sticks: ‘We zijn nooit zo dat we een album maken over onze kinderen, of over de wereldproblematiek. We schrijven heel associatief. Dat is wat ons zo uniek maakt. Ogenschijnlijk uit de losse pols. Ik vind het juist tof dat we soms in een paar zinnen het leven even vastpakken, aankijken en dan weer loslaten en verder heen en weer gaan.'

Over dat leven vastpakken gesproken: op het album zitten meerdere directe verwijzingen naar jouw drankgebruik, Rico. Je rapt erover dat je bijna op een liter Vodka per dag zat, dat je het Wim Kieft-leven best wel zat was.
Rico: 'Ik ben gelukkig weer uit die periode, maar zat er eigenlijk al heel lang in. Op een gegeven moment is het leuk geweest en moet je ermee kappen. Zo simpel kan ik het niet zeggen, maar in de praktijk werkt het natuurlijk anders. Dat is ook die bewustwording waar ik het over had. Ik kan wel verder leven op de manier waarop ik deed, maar of ik er oud mee word en voor mijn dierbaren gezelliger, dat valt te betwisten. Ik moest dus maatregelen nemen. Maar ik kan zeggen dat het nu stukken beter gaat.’

En toch knap dat je het zo expliciet benoemt. Je kan zeker in je muziek ook ophouden dat er niets aan de hand is.
Rico: 'Dat heb ik dus letterlijk gedaan. Doen alsof er niets aan de hand is.’
Sticks (rappend): '"Ik doe alsof er niksssss aan de hand issss, zoals Milosevic." Dat rapte je een jaar of twaalf geleden al. Kijk, ik zat natuurlijk altijd naast hem. Het is een strijd waarbij je iemand wil steunen. Ik zou hem nooit laten vallen, daar kan ik kort over zijn. En we praten nu alsof ie een soort van patient is, maar het is gewoon Rico. En iedereen heeft zijn eigen poison. Of je nou verslaafd aan werken, drugs, drank of seks bent. Hij is niet de eerste of laatste die met dit soort dingen worstelt.’

Rond Irie vertelde je hier ook al over, maar ik denk dat het voor veel mensen toch als een verrassing komt. Voor de buitenwereld hebben jullie een heel steady artiestenleven, of misschien zelfs een heel degelijk hiphopleven.
Sticks: ‘Hiphopleven? Zei je dat nou? IK leef helemaal geen hiphopleven. Ik ben gewoon een rapper. Jij dan Rico, leef jij een hiphop leven? Als je kijkt naar de instagramaccounts van Lil Kleine of Ronnie Flex, als dat het hiphopleven is, ik leeft dat never. Nooit geambieerd ook.’

Het heeft ook nooit aan jullie geplakt. Maar toch, nu zie ik jou, Rico, vogelspotten en Sticks reclame maken voor verzekeringen.
Sticks: 'Ken jij die vogelspotters waarmee hij is? Ben je er zelf ook een? Ja, ik zie jou ook wel in het bos staan. Maar wat wil je zeggen, dat we degelijk zijn? So what. Mensen denken misschien in stereotypes. Rappers die vaak in een club zijn, een grote auto hebben. Man, ik moet er niet aan denken om alle feestjes af te gaan. Ik heb wel een grote auto, dat wel. Er moet immers een kinderwagen in passen.’
Rico: ‘Keihard, dat is wel echt een goede quote man.’

Rico werkt twee dagen in de week aan Fakkelteit, het rapproject voor kwetsbare jongeren en Sticks werkt inmiddels drie dagen per week bij een reclamebureau in Amsterdam als senior copywriter. ‘Zij hebben me vorig jaar ook voor de verzekeringsreclame benaderd en altijd contact gehouden. Ben je verbaasd dat er zo weinig kritiek op mij was voor die reclame? Dat kwam a) omdat het waar was wat ik zei, en b) ook nog op een dope manier geschoten was. Je moet er van vinden wat je vindt, maar ik doe gewoon wat ik moet doen om mijn gezin te onderhouden. De rest boeit me niet. Ik wil er zeker wel meer mee, daarom werk ik er nu ook. Voor veel andere reclames weet jij niet dat ik de teksten geschreven heb. Het is iets wat ik leuk vind en waar ik met mijn talent nog verder in kan groeien. Ik wil in elk geval altijd degene zijn die iets de wereld in stuurt, waar anderen dan weer iets van vinden. Ik zou het vreselijk vinden als mensen denken: ach, het is zomaar een uiting.'