Kendrick Lamar: het grote masterplan van de straatjongens komt uit

Rapper voor twee uitverkochte shows in Amsterdam

Atze de Vrieze ,

Nee, de Eiffeltoren heeft Kendrick Lamar op zijn trip naar Europa nog niet beklommen. Het grootste fallussymbool ter wereld, in Parijs, was dicht toen de Amerikaanse rapper er op wilde. De Eiffeltoren, in een vlaag van zelfoverschatting droomde de kleine Kendrick dat zijn lul zo groot was dat hij er de hele wereld 72 uur lang mee kon neuken. Klassieke hiphop-opschepperij in de overtreffende trap. Of eigenlijk meer een parodie erop, want de grote kracht van Kendrick Lamar ligt juist in het tegenovergestelde.

Kleiner kan de entourage niet. Drie man heeft Kendrick Lamar bij zich op weg naar De Wereld Draait Door. Geen vage types met ondefinieerbare rollen. De 25-jarige rapper uit Los Angeles is in Amsterdam voor twee stijf uitverkochte shows in de Melkweg. Die verdiende hij met zijn tweede album Good Kid, m.A.A.d. City, een conceptalbum waarin hij vertelt over zijn jeugd in de beruchte wijk Compton. Geen gangsterrap vanuit het perspectief van de schutter, ook niet vanuit het oog van het slachtoffer, maar vanuit de blik van een jongen die er voortdurend mee geconfronteerd wordt en zijn best doet iets beters van zijn leven te maken. "Okay, now open your mind up and listen to me, Kendrick", klinkt een stem in Swimming Pools (Drank), zijn single over de verlokkingen van alcohol. "I'm your conscience, if you do not hear me, then you will be history, Kendrick." Het is lang niet de enige stem die graag gehoord wil worden op Good Kid, m.A.A.d. City.
 

Eind vorig jaar sprak op conferentie Buma Rotterdam Beats jouw manager David Free. Hij had een inspirerend verhaal, niet over zijn zakelijke keuzes, maar over hoe jullie - destijds alle twee zestien - je samen op muziek stortten en langzaam hebben gebouwd aan een masterplan dat nu leidt tot deze grote release.
"Ja, zo is het precies gegaan. We wilden gewoon graag creatief zijn, ons uiten. Het had sport kunnen worden, het had schrijven of tekenen kunnen worden, het werd muziek. We hadden allebei heel veel energie die we kwijt moesten. Dat deden we eerst gewoon op een kleine microfoon in de garage van zijn ouders."

Was meteen duidelijk dat jij de rapper zou worden en hij meer de producer en het zakelijk brein?
"Hij is producer/manager, voor mij de ideale combinatie. Een manager die ook betrokken is bij het creatieve proces. Best of both worlds."

Volgens David was het ook een ideale manier om niet in problemen te raken.
"Hoe meer we met muziek bezig waren, hoe minder tijd ik had om op straat rond te hangen. Soms zaten we tot diep in de nacht in de studio, terwijl we de volgende dag gewoon weer naar school moesten. Maar mijn ouders klaagden nooit, want ze hadden liever dat dan dat ik iets anders uitvroot."

Wanneer had je het idee wat je precies wilde toevoegen aan de enorme historie van de LA hiphop?
"Ik ben nu 25, ik vermoed dat rond mijn 21e, 22e het kwartje viel. Ik veranderde toen mijn rapnaam naar mijn echte naam. West coast rap is altijd origineel geweest, ik wilde ook origineel zijn, en dat ging niet door een rap alias te hanteren dat iedereen aan kan nemen. Mijn geboortenaam is alleen van mij. Vanaf dat moment kreeg mijn muziek identiteit en begonnen mensen naar me te luisteren."

Daarmee werd je ook eerlijk, en dat staat niet bij iedere rapper hoog in het vaandel. Hiphop is een rollenspel.
"En dat terwijl het wel de essentie van hiphop is: jezelf uitdrukken. Maar die basis is wat uit beeld geraakt door alle glitter en glamour. De rappers waar mijn ooms naar luisterden deden dat allemaal wel: KRS One, NWA, Kool G Rap. Natuurlijk ben je af en toe een beetje flashy en zeg je dat je de beste rapper ter wereld bent, maar uiteindelijk is veel belangrijker wie je bent en waar je vandaan komt."

Er zit een soft touch in je plaat, maar het moet geen softe muziek worden. Persoonlijk, maar niet slap. Is het moeilijk die balans te vinden?
"Dat is niet makkelijk, maar ik kan het ook niet uitleggen. Het is geen 'skill', het is een gave van God."

Er zitten heel wat personages in je plaat. Jongens op straat, je ouders, en een oudere dame die je streng toespreekt: "Why are you so angry, young man. You are dying of thirst." Wie is zij?
"Zij is de oma van een homeboy van me, hij zelf zit in de track The Art Of Peer Pressure. Zij woont daar nog steeds in die buurt, en ze probeert positieve energie aan mensen te geven en ze over de kerk te vertellen. In de hiphop zie je niet zo vaak personages die je wijzen op je negatieve eigenschappen, je een spiegel voor houden. Zij zegt eigenlijk: al die opschepperij in Backseat Freestyle is niet ok, al dat gedoe over geld en vrouwen. Het was echt een belangrijk moment voor me. Het was het moment waarop we moesten kiezen tussen wapens en drugs, of de hogere macht."

Als je haar had moeten casten, had je niemand beter gevonden.
"Niemand in het album is gecast, van mijn ouders tot mijn vrienden. Ik hoefde niemand te betalen voor hun bijdrage. Veel van die jongens kunnen zich alleen maar uiten met geweld, ze wilden heel graag dat hun verhaal verteld werd. Aan de hele wereld."

Er zitten twee volledige gebeden in je plaat. Sterker nog: het allereerste dat je hoort is een gebed. Dat is een statement.
"Absoluut. Ik heb eindeloos zitten denken wat de perfecte volgorde was. Oorspronkelijk zat het gebed ergens aan het einde. Op een morgen werd ik wakker en dacht ik: nee, het moet helemaal vooraan. Dat zou een geweldig statement zijn. Mensen reageren precies zoals jij nu: wow, opvallend. Ik weet nog goed dat ik met Dr Dre het album aan het masteren was. Ik had de muziek op een blanco cd'tje gebrand, en daar had ik een soort hoesje omheen gemaakt, zodat het net echt leek. Ik maakte het open, stopte het schijfje in de speler en ging met mijn ogen dicht zitten luisteren. En toen kwam het: "Dear God". Ik wist: dit is goed."

Hoe belangrijk is het geloof voor je? Als je jong bent wil je ongetwijfeld juist alles doen wat de bijbel verbiedt.
"Ik heb altijd over God gehoord, en ik zei ook dat ik in hem geloofde, maar pas toen ik het leven aan den lijve begon te ervaren, kon ik er echt wat mee. Al je merkt dat acties leiden tot reacties, reacties weer tot acties."

Meteen na het gebed kom je in een onfrisse situatie terecht met een vrouw en wat ongure figuren.
"Je kunt bidden wat je wilt aan het begin van de dag, maar zodra je de deur uit stapt, begint het echte leven en de verleiding. Ik ben zo vaak op mijn bek gegaan. Zo ook in dat geval, met een foute vrouw, die met foute mensen omging. Mensen die mij niet mochten, die mijn buurt niet respecteerden. Mijn moeder zei altijd: je wordt beoordeeld op de mensen met wie je omgaat. En zij was slecht gezelschap."

Toch word je soms ook zonder dat je het wilt bij vervelende situaties betrokken. Neem dat nare incident rond Rick Ross, die vorige maand beschoten werd. Hij gebruikte jouw beat om zich erover uit te spreken. Hoe kijk je daar tegenaan?
"Hij vond dat kennelijk de juiste beat om zijn emoties te uiten over de situatie. Ik vind dat prima, ik ben blij dat er niemand gewond geraakt is. Het is heftig, maar succes brengt een hoop jaloezie met zich mee. Het enige wat je kunt doen is positief blijven."

Heb je er contact over gehad? Kennen jullie elkaar?
"Ja, ik heb Ross een paar keer ontmoet, ik sta met hem op het MMG album. Hij heeft me geen toestemming gevraagd voor die beat, maar als de track eenmaal uit is, staat het verder iedereen vrij hem te gebruiken. Hij is een geweldige artiest."

Op sociale media werd flink gediscussieerd over de vraag of die schietpartij wel echt was, onder andere door 50 Cent. Zou dat kunnen?
"Dat zou krankzinnig zijn. Ik kan me niet voorstellen dat Rick Ross zoiets zou doen. Ik hoop eerlijk gezegd dat niemand over zo'n dodelijke situatie liegt, ik in elk geval niet."

Het zo een heel ander soort leugen zijn dan Beyonce die playbackte voor Obama.
"Ha, nogal ja. Dat was een keuze, dit ligt in de handen van God."

Jij bent niet echt het type rapper dat vijftig tweets per dag stuurt over andere rappere he. Dat hoort er wel een beetje bij, tegenwoordig.
"Ik vind sociale media een vloek en een zegen. Zoveel mensen zijn er tegenwoordig van afhankelijk, die zitten de hele dag binnen commentaar te leveren op van alles en nog wat, in plaats van de wereld in te trekken en iets moois van hun leven te maken. Ik doe liever iets nuttigs met mijn bekendheid."