Tyler, The Creator lukte het op een dag na niet, JAY Z en Kanye West wel: vannacht om 00:00 uur New Yorkse tijd ging eindelijk de zwaarbewaakte kluis open waarin hun gezamenlijke album lag, geen uur eerder. Het album lekte niet, en dat had alles te maken met de voorzichtige strategie: journalisten kregen geen promo-exemplaren - een select gezelschap kreeg het album vorige week te horen in het Museum Of Natural History in New York - platenzaken krijgen hun cd's pas over een week. Ze zullen het ermee moeten doen. Ook zonder hun hulp is Watch The Throne een van de meest geruchtmakende albums van 2011. Jay & Ye, de stijlvolle zwarte panters van de hedendaagse Amerikaanse hiphop.

Twee nummers kwamen al eerder naar buiten: de harde Lex Luger operabeat H.A.M. (hard as a motherfucker) schopt het uiteindelijk niet verder dan bonustrack. En dan is er Otis, de toegankelijke leadsingle die zo'n nadrukkelijk Otis Redding sample bevat dat hij zijn naam kreeg. Zo nadrukkelijk dat je het haast gemakzuchtig zou noemen: complete coupletten uit een overbekend liedje, aangevuld met raps over flessen champagne en topmodellen. Gelukkig zit het album over het algemeen een stuk geraffineerder in elkaar.

Neem New Day, nog een track met een zeer bekend sample: Nina Simone's Feeling Good, maar dan een onbekender fragment uit de track, slim vervlochten in iets nieuws. De twee rappers brengen een ode aan hun twee ongeboren zonen. Kanye knipoogt naar zijn eigen reputatie en naar het beruchte George Bush incident rond orkaan Katrina: "I’ll never let my son have an ego / He’ll be nice to everyone, wherever we go / I mean I might even make ‘em be Republican / So everybody know he love white people". JAY Z countert: "Took me 26 years to find my path / My only job is cut the time in half / So at 13 we’ll have our first drink together / Black bar mitzvahs, mazel tov, mogul talk."

Het is een van de sterkste tracks op de plaat, zowel tekstueel als muzikaal. Maar er is meer. Odd Future talent Frank Ocean doet mee op twee tracks, natuurlijk is Beyonce van de partij, productionele bijdragen zijn er van onder meer Q-Tip, The Neptunes en Swizz Beatz. Maar de lijn wordt uitgezet door West zelf, die Roxy Music gitarist Phil Manzanera samplet in het openingsnummer en gaandeweg gedragen progsynthesizers inzet in het epische Lift Off. Het geeft de plaat een decadent gevoel, wat ook terugkomt in de teksten. In Why I Love You verwijst JAY Z naar de beruchte brand in Rome in het jaar 64, op het toppunt van de overrijpe welvaart. In openingsnummer No Church In The Wild zegt hij: "Tears on the mausoleum floor / Blood stains the coliseum doors." Kanye: "Coke on her black skin make a stripe like a zebra / I call that jungle fever."

Och, het ondraaglijke gewicht van de kroon. Maar er is ook zwaardere kost. Murder to Excellence bijvoorbeeld, een track in twee delen. In het eerste spreken de rappers hun zorg uit over het gang-geweld tussen Afro-Amerikanen. JAY Z (geboren op de dag dat Black Panther Fred Hampton vermoord werd) verwijst ook concreet naar student Danroy Henry, die in 2010 door een blanke agent doodgeschoten werd. Het tweede deel van de track is een ode aan 'the new black elite', die doorrolt naar het nummer Made In America, bij uitstek een track die laat horen dat het met de dynamiek tussen de twee zwaargewichten wel goed zit. Al slaat de balans wel regelmatig door het voordeel van Kanye West, wiens punchlines over het algemeen harder aankomen.

Andere hoogtepunten zijn vloervuller Ni**as In Paris, het lichtvoetige That's My Bitch (met oldschool Incredible Bongo Band sample) en Gotta Have It. Minder geslaagd zijn de twee tracks die knipogen naar Europese dansmuziek: dubstep machotrack Who Gon Stop Me en het muzikaal nogal platte slotnummer Why I Love You. Maar alles bij elkaar is dit het album dat je van deze samenwerking mocht verwachten. Een album waar je complete essays over vol kunt schrijven. Over de verschillende muzikale lagen, over onderlinge woordgrapjes en spiegelverses, de verwijzingen naar politiek en media. West knipoogt zelfs even naar South Park, dat hem twee jaar terug te kakken zette met zijn pretenties. Ze weten het zelf ook wel, en ze schamen zich er niet voor: Watch The Throne is een ambitieus, veelomvattend kunststukje.

Watch The Throne van JAY Z & Kanye West komt uit op Def Jam/Universal. Het album verschijnt volgende week op cd, voorlopig is het alleen via iTunes te krijgen. Het album is te beluisteren in Grooveshark.