Het lijkt een politiek statement: op het moment dat de politiek landelijk en lokaal verhardt, lanceert het jubilerende Motel Mozaique festival 'De zachte stad' als thema. Organisator Harry Hamelink ontkent niet dat die verharding van de samenleving tijdens de brainstorms meerdere keren kwam bovendrijven. Toch was het niet de voornaamste reden om te kiezen voor de zachte kant van de meest harde stad van ons land als thema: "Eigenlijk is dit de kernwaarde van alle edities."

Hij is op weg naar Terschelling, om voor Oerol "met een artiest een locatie te bekijken en een gaaf plan te bespreken." Mysterieus en enthousiast, zo staat Oerol muziekprogrammeur en Motel Mozaique organisator Harry Hamelink bij velen bekend. Hij praat vaak met veel woorden en verliest de luisteraar daarbij soms inhoudelijk. Maar één ding weet hij als initiator van het jubilerende Rotterdamse festival al tien jaar lang over te brengen: ongebreideld en meeslepend enthousiasme.

Terugkijken wil hij liever niet. "We pakken ook niet groter uit omdat we tien jaar bestaan. Wel vieren we onze uitgangspunten." Rode draad daarin is gastvrijheid, dat in de afgelopen tien jaar in allerlei gedaantes het bindende begrip was. Altijd is geprobeerd om bezoekers de stad op een andere manier te laten ervaren. De meest aansprekende invulling daarvan begon vrij impulsief. "Vier dagen voor het festival kwamen we op het idee om mensen uit Rotterdam iets over hun beleving van de stad te laten vertellen." Direct belde Hamelink rond naar bekenden met de vraag of ze mee wilden doen. Vier dagen later stond hij op een zeepkistje om bezoekers toe te spreken: "Ik vertelde kort wat het idee was en omschreef kort over de vijf vrijwilligers die een aantal bezoekers naar een bijzondere plek in Rotterdam wilden meenemen." Niet veel later leidde boeker, promotor en Rotterdammer Willem Venema de tractor en kar van kunstenaar Joep van Lieshout met ongeveer 25 bezoekers naar een begraafplaats om daar een persoonlijk verhaal te vertellen. "Zo zijn de gidstochten geboren."

Een ander uniek onderdeel van het festival is de mogelijkheid om te blijven logeren als bezoeker. Voor een festival met camping de normaalste zaak van de wereld, voor een stadsfestival een unicum. Zeker wanneer die slaapplekken elke keer weer een beleving op zich zijn: geloofshuizen, de etalage van een winkel, in een vrachtwagen aan de maas, kunstwerken, tussen daklozen in de Pauluskerk, keer op keer probeert Motel Mozaique haar gasten op een bijzondere manier onderdak te bieden. Ook dit jaar weer: "De ervaring wordt een stuk persoonlijker dan vorig jaar. We hebben zes verschillende slaapplekken. Op elke plek proberen we op een andere manier de beleving van het slapen zacht te laten zijn. We spelen heel erg met de beleving van binnen en buiten zijn. En er komen veel kussens bij kijken, ook dat van je eigen bed."

Hoewel Hamelink geen gelegenheid onbenut laat om aan te stippen dat het festival meer is dan muziek alleen, noemt hij toch een artiest als persoonlijk hoogtepunt. "Het cliché is waar: ik kan er echt heel veel noemen. Moet ik kiezen, dan wordt 't toch Antony & The Johnsons." Onlosmakelijk verbonden met dat muzikale hoogtepunt is Hamelinks 'dieptepunt'. "Tijdens die editie met Antony & The Johnsons en ook LCD Soundsystem ging het mis. De populariteit van vooral Antony groeide in de aanloop naar het festival enorm. Met als gevolg dat velen voor dit ene concert een ticket hadden gekocht voor Antony, maar er niet meer in konden." Hamelink stond ook toen op een kistje met een megafoon. Niet om enthousiast een wild idee met gidsen te lanceren, maar om het morrende en publiek tot kalmte te manen en uit te leggen waarom ze er niet meer in konden. "Voor een festival dat gastvrijheid als rode draad hanteert was dat wel een van de meest vervelende ervaringen in tien jaar."

In de tien jaar is er op die manier ook geleerd. De geïmproviseerde gidsentochten van de eerste jaren zijn uitgegroeid tot een steeds strakker en beter georganiseerd programma-onderdeel, met dit jaar als ultieme bewijs een gidsentocht voor de mensen die wel willen, maar altijd te laat zijn met het reserveren van de tochten. Ook van het pijnlijke moment waarop Hamelink veel bezoekers moest teleurstellen heeft de organisatie geleerd: "We voorzagen twee jaar geleden bij dEUS opnieuw Antony-taferelen. We hebben toen aparte toegangsbandjes uitgedeeld voor mensen die vooraf kenbaar maakten dat ze per se naar dEUS wilden." Dat heeft gewerkt: mensen die zekerheid wilden, konden die krijgen, anderen wisten dat ze waren overgeleverd aan de dynamiek van een festival.

Wensen en dromen blijven er ook: "Binnen nu en tien jaar zal er een editie gewijd worden aan de zelfkant van de samenleving, de onderkant van de maatschappij." En voor wie dat wel heel zwaar op de hand vindt liggen, reken er op dat Hamelink ook bij dit thema een verrassend opbeurende invalshoek zal keizen.


Motel Mozaique is dit jaar van 8 tot en met 11 april op meerdere locaties in Rotterdam. 3VOOR12 doet verslag en programmeert ook dit jaar weer haar eigen sessiepodium. Informatie over het programma vind je op de site van het festival, het 3VOOR12 verslag kun je vanaf nu hier volgen.