Er scharrelt een hond in het hoofdkantoor van Pearl Jam. Type familiedier. Vermoedelijk is hij van gitarist Stone Gossard, want aan zijn voeten vleit hij zich neer. Samen met bassist Jeff Ament zit Gossard in de oefenruimte van de band. De versterkers staan klaar, de gitaren in de aanslag. Er zijn niet veel grote bands die de pers uitnodigen in hun eigen wereld, maar Pearl Jam doet het al jaren. Het pakhuis ligt net buiten Seattle, in de buurt van het vliegveld. Van buiten is het net zo onooglijk als alle andere panden, maar van binnen is het een paradijs voor fans van de band. Journalisten krijgen er tekst en uitleg over het negende album Backspacer, opgenomen met oudgediende producer Brendan O’Brien.

Een journalist omschreef het pakhuis als de grot van Aladdin, maar gitarist Mike McCready houdt het liever op de schuilplaats van Batman. “Alles ligt hier,” zegt hij. “Het aapje dat ooit op mijn versterker zat, gebroken basgitaren van Jeff, Mother Love Bone posters, surfplanken met onze portretten erop, aangeboden door de Australische Sony. Ook een met onze manager Kelly Curtis erop, in pak. Hij draagt nooit een pak.” Het voelt als een comfortabel thuis. Het kantoor van manager Curtis is behangen met platina platen. Alle oude podium-backdrops hangen er, en zelfs de manshoge witte letters die gebruikt werden voor de hoes van Ten.

“Ons grootste succesverhaal is de manier waarop we onszelf in de ideale positie hebben gemanoeuvreerd,” zegt drummer Matt Cameron. “Alles loopt zoals wij willen. In Amerika brengen we ons album uit zonder major label. Vanuit ons hoofdkantoor organiseren we de band, de tour, de fanclub. We hebben onze eigen wereld. Een volledig album opnemen kunnen we hier nog net niet, maar veel meer apparatuur is niet nodig.”

Strijd
Hoewel Mudhoney nog altijd weer tourt en Alice In Chains ondanks de dood van frontman Layne Staley weer terug is, mag Pearl Jam beschouwd worden als de veruit de grootste overlever. Zonder onderbreking zijn ze al die jaren muziek blijven maken. Steeds meer in de luwte, maar ook steeds meer onder hun eigen voorwaarden. De vijf bandleden ogen relaxt. Zanger Eddie Vedder laat zelfs aan een journaliste enthousiast de foto's van zijn kinderen zien. Bloedjes, naar het schijnt. Vroeger werd de band geregeerd door paranoia en strijd. De band lag overhoop met de muziekindustrie, met de pers, met persoonlijke demonen, met de president.

Het best werd dat weergegeven op een bekende foto uit de begindagen, waarop de bandleden de vuisten op elkaar stapelen, als een basketball voor de aftrap. “Zo waren we,” zegt McCready. “Wij tegen de rest, klaar om de wereld te veroveren. Die foto was een idee van Jeff. Het was ook Jeff’s idee om Ten opnieuw te mixen met producer Brendan O’Brien. Hij was al jaren ontevreden over het geluid van de plaat en wilde graag weten wat Brendan ervan zou maken. Nee, dat zien we niet als de geschiedenis herschrijven, eerder als iets toevoegen. Deze nieuwe versie klinkt zoals we in die tijd op het podium klonken. Droger, scherper.”

Met diezelfde Brendan O’Brien maakte Pearl Jam vervolgens een album dat past bij de ontspannen sfeer die heerst in het HQ. 4 november vorig jaar pakte de laatste grote demon van Pearl Jam zijn koffers in het Witte Huis, en dus was de weg vrij voor een licht album, waarop zelfs blazers en strijkers te horen zijn. Elf songs, 36 minuten. Inderdaad, droger en scherper. De felheid heeft plaats gemaakt voor een direct geluid, soms bijna pop. Het spreekt boekdelen dat Backspacer vernoemd is naar een schildpad. Een schildpad! “Wat een opluchting dat Bush weg is,” zegt McCready. “Het waren acht jaren vol slechte beslissingen en paranoia. Eindelijk zit er iemand in het Witte Huis die luistert naar andere meningen. Iemand met hersenen! Ik hou van Amerika, omdat het in staat is zijn eigen tekortkomingen te corrigeren.”

"Het verbaasde ons dat veel jongere bands zich niet tegen de politieke situatie verzetten,” zegt McCready. “Er ontstond een soort generatiekloof.” “In de jaren tachtig groeide je op zonder computers en internet,” zegt Cameron. “Je werd daardoor gedwongen zelf je weg te vinden, je eigen universum te creëren. Nu is informatie gemakkelijker beschikbaar, maar daardoor ook voor iedereen hetzelfde. De wereld wordt steeds monotoner. En jongeren vinden het gemakkelijker om naar Wikipedia te surfen, dan een echt boek te pakken. Begrijp me niet verkeerd: ik vind het internet geweldig.”

Johnny Guitar
Het bittere nummer World Wide Suicide van het vorige album krijgt een volmaakte tegenhanger op de nieuwe plaat: Johnny Guitar, een lichtvoetige song, opgedragen aan funkrocker Johnny Guitar Watson. Vedder omschrijft hooggehakte dames en Johnny Guitar op een klein fietsje. Exact de hoesfoto van What The Hell Is This? “Die LP staat hier ergens in het gebouw,” legt Cameron uit. “Ik schreef het liedje, Eddie raakte geïnspireerd door die foto en kwam met een grappig, luchtig verhalende tekst.”

De meeste songs op Backspacer gaan over relaties, over mensen dichtbij. De optimistische single The Fixer bijvoorbeeld, waarin Vedder zich opwerpt als de man die recht maakt wat scheef gegroeid is. “Familie is nummer één,” zegt McCready. “Vader worden was de beste beslissing van mijn leven. Als we touren in de zomer, proberen we onze families mee te nemen. Voor de show spelen we pingpong. Of we de backstage boogie niet missen? Welnee. Toen ik 25 was heb ik alle rock clichés afgewerkt. Dat was leuk, maar mijn leven is nu compleet anders. Chris Rock omschreef het mooi: je wilt niet die oude man in de club zijn, waar iedereen naar staart. Het kan me eerlijk gezegd niks schelen of ik het nog heb of niet.”

Backspacer verschijnt 21 september bij Universal. Het album staat tijdelijk op de Luisterpaal.