Laten we maar zeggen waar het op staat: eigenlijk zijn we wel klaar met die eindeloze stroom Britse niks-aan-de-hand-bandjes die de laatste jaren op ons af kwam. Pokdalige gitaarjongens van begin twintig met een plat Brits accent die ons vertellen hoe fijn het is om met de meisjes te dansen en pinten te drinken, hoe lang kan dat leuk zijn? Het laatste Kaiser Chiefs album was eigenlijk een ramp. De nieuwe Rifles? Leuke liedjes, maar geen moment verrassend. The View? The Enemy? Wie waren dat ook alweer? De Britten zelf vinden dat eigenlijk ook. Die ruilen dit jaar massaal hun gitaren in voor synthesizers en zetten hun geld in op acts als Little Boots, La Roux en Frankmusik.

Ho, wacht even. Voor we de deur dicht trekken wil graag één bandje nog naar binnen. Franz Ferdinand, aangevoerd door godenzoon Alex Kapranos. De band was bij zijn doorbraak in 2004 al niet pokdalig en is nu zelf ook klaar met de Britse bandjeslichting die hij ooit zelf aanvoerde. Het derde album Tonight moet een stap vooruit zijn. Hoe ziet die stap eruit? Is Tonight een discoplaat? Hebben de Schotten lekker cultureel gedaan in Afrika? Het waren de geruchten vooraf, naar aanleiding van uitspraken in interviews. Het waren geen leugens, maar Tonight is geen radicaal andere plaat dan de eerste twee. Die uitspraken gingen over de details in de plaat. En dat zijn er nogal wat: een Afrikaans ritme in Send Him Away, een discoriedeltje in Turn It On, meer synthesizers, opvallende handclaps.

Meest opvallend is een instrumentaal elektronisch deel van vijf minuten aan het slot van Lucid Dreams. Alsof Franz Ferdinand heel even in Hot Chip verandert. Dat Lucid Dreams is het raarste nummer dat de band ooit opnam, maar daardoor ook het meest interessante. De song gaat over de vreemde mengeling tussen droom en werkelijkheid die je overhoudt aan stelselmatig slaaptekort. Met effecten over de stem, gitaren en drums, een opvallend aanwezige synthbas en tegendraadse ritmewisselingen klinkt Lucid Dream sloom en ongrijpbaar. Dat elektronische slot klinkt als een slaapwandelende jamsessie.

De kracht van herhaling, een overvloed aan studioeffecten, het wijst overduidelijk naar de plekken waar Franz Ferdinand zichzelf heeft willen vernieuwen: ritme en geluid. Zou dat de reden zijn dat de band een compleet schijfje dubversies bij de limited edition voegde? Rhythm and sound? De basiselementen van de Jamaicaanse dub? Gelukkig is de band niet vergeten waar het al die tijd al goed in was: onweerstaanbare popliedjes schrijven. Tonight is niet de aaneenschakeling van hits die het debuutalbum was, maar dit album heeft wel Ulysses, een knappe single die het rock 'n roll leven vergelijkt met de eeuwige reis van de Griekse held Odysseus. En Bite Hard, een catchy song die drijft op een sythesizerhook (let op het typische Franz Ferdinand intro). En No You Girls, dat met sexy handclaps vertelt – jawel – hoe leuk én ingewikkeld het is om achter de meisjes aan te zitten.

Tonight is geen revolutionaire breuk in het oeuvre van de Schotten, eerder een speelse overgangsplaat. Met dit album heeft Franz Ferdinand heel wat kleine deurtjes voor zichzelf open gezet. Zou de band met wie alles begon dan toch een van de blijvers zijn?


Tonight: Franz Ferdinand verschijnt op Domino/Munich. Binnenkort is het concert dat Franz Ferdinand in november gaf in Rotterdam te zien op 3VOOR12TV. Het album is tijdelijk de beluisteren in de Luisterpaal.