Wisconsin. Een staat in het noorden van de VS met een paar grote steden, maar vooral ook heel veel ruimte. De staat is vier keer zo groot als Nederland, maar er wonen niet meer dan zes miljoen mensen. Het noorden is bezaaid met grote en kleine meren. De ideale plek om je eens helemaal terug te trekken en de confrontatie aan te gaan met jezelf. Amerikaan Justin Vernon, geboren en opgegroeid in het bescheiden stadje Eau Claire in Wisconsin, deed het een winter lang, van november 2006 tot januari 2007. Het werd een bijzondere tijd, getuige de naam die Vernon vervolgens aannam: Bon Iver, een verbastering van het Franse ‘bon hiver’, goede winter. Met de ijsbloemen op de ruiten werkte hij aan een album: For Emma, Forever Ago.
Je hebt voor je eigen eten gezorgd. In die drie maanden heb je twee herten geschoten. Hoe is het om je eigen voedsel dood te maken?
“Je wordt er heel nederig van. Persoonlijk word ik er niet opgewonden van als ik een dier doodschiet. Het voelt niet als een prijs, al lijkt het wel een sport. Je jaagt, hebt een strategie. En op het moment dat je daadwerkelijk een dier vermoordt, daalt een deel van jezelf neer. Als je zo’n hert aan het slachten bent, voel je je onderdeel van de natuurlijke levenscyclus. Je voelt je een stuk dichter bij de dood.”
Wat voor dieren leven daar?
“Van alles. Herten, fazanten, beren, coyotes. Er zijn eekhoorns, konijnen, heel veel vogels. En zelfs kikkers en vissen.”
Is het lekkerder?
“Zeker, niet alleen omdat het vers is, maar ook omdat je weet waar het vandaan komt. Je bent heel direct verantwoordelijk voor je eten. En dat is jammer genoeg een zeldzaamheid in het normale leven.”
Was het de eerste keer dat je je alleen in een hutje hebt teruggetrokken? Of is het voor jou heel gewoon?
“Het was de eerste keer dat ik zo lang alleen was. Daarvoor wel eens een weekendje of een paar dagen in mijn eigen huis. Maar nu was ik soms 10 of 15 dagen alleen voor iemand me kwam opzoeken.”
Er kwamen wel mensen langs?
“Mijn vader kwam af en toe kijken of ik nog wel leefde.”
Heb je gezegd dat je drie maanden weg zou blijven? Of dat je weg zou blijven tot het klaar was?
“Ik wist eigenlijk niet wat er precies af te maken was. Ik wist niet eens dat ik een plaat ging opnemen. Ik ging erheen omdat ik het gevoel had dat ik moest gaan. Ik was een tijdje heel erg ziek geweest. Drie maanden lag ik in bed. Ik was ongelukkig en kon daar niemand anders de schuld voor geven dan mezelf. En dus heb ik tegen mijn vriendin en mijn band gezegd: ik moet gaan. Mijn vriendin en ik waren op dat moment al min of meer uit elkaar, maar dit was het definitieve einde.”
Heb je alcohol meegenomen?
“Ik had net een album afgemaakt met mijn band The Rosebuds. Mijn medebandleden hebben me een fles whisky meegegeven. Ik heb hem leeggedronken, op een klein beetje na. Dat ga ik nooit opdrinken. Het is een speciale fles voor me. Mijn vader bracht af en toe bier.”
Ben je een grote drinker?
“Dat valt mee. Bier is belangrijk in Wisconsin, het past binnen onze cultuur. Veel grote biermaatschappijen komen uit Milwaukee. Drinken is een sociale bezigheid. Bier en kaas, dat is ons ding. Vooral in de zomer: barbecueën en Leinenkugel drinken.”
Als je alleen in een hutje zit is er weinig sociaals aan.
“Dat klopt! Als je zo lang alleen bent, begin je uit verveling met je eigen geest te experimenteren. Op een avond heb ik veel whisky en bier gedronken om te kijken of ik bang zou worden voor de coyotes en of ik bizarre dingen zou doen. Het was een creatief experiment. Eén liedje op het album is het resultaat van die bedwelmde situatie: Team. Het is wilder en vrijer dan de rest. Het is boeiend om op die manier grenzen op te zoeken.”
Is dicht bij de natuur zijn hetzelfde als dicht bij jezelf zijn?
“Dat kan, voor mij in elk geval wel. Ik voel me op mijn plek ver weg van alles, in de buurt van water. Er is wel moed voor nodig om erop uit te gaan en de confrontatie met jezelf aan te gaan. Tegen jezelf te zeggen: ik ben een tijdje een slecht mens geweest.”
Voelde je je slecht over jezelf?
“Ik had het gevoel dat ik vast zat en door demonen achtervolgd werd. Ik had een periode van vijf of zes jaar achter de rug waarin ik me heel erg gemiddeld voelde. Niet belangrijk, maar ik was ook niet het type dat aan lager wal geraakt is en daardoor een excuus heeft. Ik had het gevoel dat ik niet belangrijk was in het leven van mijn vrienden, terwijl mijn vrienden wel heel belangrijk voor me zijn. Ik had het gevoel dat ik iets had gedaan waardoor ze niet meer van mij hielden.”
Wat is het belangrijkste dat je over jezelf geleerd hebt?
“Ik heb geleerd wie ik wilde zijn. En ik heb geleerd dat het soms niet erg is om egoïstisch te zijn. Soms is het nodig om iets te veranderen of om voor jezelf te kiezen. Je kunt geen goed mens zijn voor vrienden en familie als iets je heel erg dwars zit. Zelf ben ik er wel achter dat ik niet voor andere mensen wil werken, ik wil mijn eigen weg bepalen. En als ik mijn eigen dingen doe, word ik vanzelf gewaardeerd door anderen.”
Het album For Emma, Forever Ago is uit op 4AD/V2. Bon Iver speelt vrijdag 23 mei in Roepaen in Ottersum en zaterdag 24 mei in Paradiso in Amsterdam.
Je hebt voor je eigen eten gezorgd. In die drie maanden heb je twee herten geschoten. Hoe is het om je eigen voedsel dood te maken?
“Je wordt er heel nederig van. Persoonlijk word ik er niet opgewonden van als ik een dier doodschiet. Het voelt niet als een prijs, al lijkt het wel een sport. Je jaagt, hebt een strategie. En op het moment dat je daadwerkelijk een dier vermoordt, daalt een deel van jezelf neer. Als je zo’n hert aan het slachten bent, voel je je onderdeel van de natuurlijke levenscyclus. Je voelt je een stuk dichter bij de dood.”
Wat voor dieren leven daar?
“Van alles. Herten, fazanten, beren, coyotes. Er zijn eekhoorns, konijnen, heel veel vogels. En zelfs kikkers en vissen.”
Is het lekkerder?
“Zeker, niet alleen omdat het vers is, maar ook omdat je weet waar het vandaan komt. Je bent heel direct verantwoordelijk voor je eten. En dat is jammer genoeg een zeldzaamheid in het normale leven.”
Was het de eerste keer dat je je alleen in een hutje hebt teruggetrokken? Of is het voor jou heel gewoon?
“Het was de eerste keer dat ik zo lang alleen was. Daarvoor wel eens een weekendje of een paar dagen in mijn eigen huis. Maar nu was ik soms 10 of 15 dagen alleen voor iemand me kwam opzoeken.”
Er kwamen wel mensen langs?
“Mijn vader kwam af en toe kijken of ik nog wel leefde.”
Heb je gezegd dat je drie maanden weg zou blijven? Of dat je weg zou blijven tot het klaar was?
“Ik wist eigenlijk niet wat er precies af te maken was. Ik wist niet eens dat ik een plaat ging opnemen. Ik ging erheen omdat ik het gevoel had dat ik moest gaan. Ik was een tijdje heel erg ziek geweest. Drie maanden lag ik in bed. Ik was ongelukkig en kon daar niemand anders de schuld voor geven dan mezelf. En dus heb ik tegen mijn vriendin en mijn band gezegd: ik moet gaan. Mijn vriendin en ik waren op dat moment al min of meer uit elkaar, maar dit was het definitieve einde.”
Heb je alcohol meegenomen?
“Ik had net een album afgemaakt met mijn band The Rosebuds. Mijn medebandleden hebben me een fles whisky meegegeven. Ik heb hem leeggedronken, op een klein beetje na. Dat ga ik nooit opdrinken. Het is een speciale fles voor me. Mijn vader bracht af en toe bier.”
Ben je een grote drinker?
“Dat valt mee. Bier is belangrijk in Wisconsin, het past binnen onze cultuur. Veel grote biermaatschappijen komen uit Milwaukee. Drinken is een sociale bezigheid. Bier en kaas, dat is ons ding. Vooral in de zomer: barbecueën en Leinenkugel drinken.”
Als je alleen in een hutje zit is er weinig sociaals aan.
“Dat klopt! Als je zo lang alleen bent, begin je uit verveling met je eigen geest te experimenteren. Op een avond heb ik veel whisky en bier gedronken om te kijken of ik bang zou worden voor de coyotes en of ik bizarre dingen zou doen. Het was een creatief experiment. Eén liedje op het album is het resultaat van die bedwelmde situatie: Team. Het is wilder en vrijer dan de rest. Het is boeiend om op die manier grenzen op te zoeken.”
Is dicht bij de natuur zijn hetzelfde als dicht bij jezelf zijn?
“Dat kan, voor mij in elk geval wel. Ik voel me op mijn plek ver weg van alles, in de buurt van water. Er is wel moed voor nodig om erop uit te gaan en de confrontatie met jezelf aan te gaan. Tegen jezelf te zeggen: ik ben een tijdje een slecht mens geweest.”
Voelde je je slecht over jezelf?
“Ik had het gevoel dat ik vast zat en door demonen achtervolgd werd. Ik had een periode van vijf of zes jaar achter de rug waarin ik me heel erg gemiddeld voelde. Niet belangrijk, maar ik was ook niet het type dat aan lager wal geraakt is en daardoor een excuus heeft. Ik had het gevoel dat ik niet belangrijk was in het leven van mijn vrienden, terwijl mijn vrienden wel heel belangrijk voor me zijn. Ik had het gevoel dat ik iets had gedaan waardoor ze niet meer van mij hielden.”
Wat is het belangrijkste dat je over jezelf geleerd hebt?
“Ik heb geleerd wie ik wilde zijn. En ik heb geleerd dat het soms niet erg is om egoïstisch te zijn. Soms is het nodig om iets te veranderen of om voor jezelf te kiezen. Je kunt geen goed mens zijn voor vrienden en familie als iets je heel erg dwars zit. Zelf ben ik er wel achter dat ik niet voor andere mensen wil werken, ik wil mijn eigen weg bepalen. En als ik mijn eigen dingen doe, word ik vanzelf gewaardeerd door anderen.”
Het album For Emma, Forever Ago is uit op 4AD/V2. Bon Iver speelt vrijdag 23 mei in Roepaen in Ottersum en zaterdag 24 mei in Paradiso in Amsterdam.