The Avalanches zijn terug, maar zeggen direct weer af

‘Een enorme teleurstelling, hopelijk geen al te lang uitstel’

Atze de Vrieze ,

Zeventien jaar geleden, toen het befaamde debuutalbums van sample-grootmeesters The Avalanches verscheen, was 9-11 nog niet eens geweest. Zeventien jaar geleden stonden we aan het begin van de internetrevolutie en was Spotify noch Ableton Live uitgevonden. Nu zijn de Australiërs terug en treffen ze een totaal andere wereld aan. Maar samplen kunnen ze nog steeds als de beste.

De vraag die brandde op de lippen van alle journalisten en muziekliefhebbers luidde tot vorige week: waarom heeft het zo lang geduurd? Waarom kostte het in hemelsnaam al die jaren om te komen tot een opvolger voor die fabelachtige sample-collage die Since I Left You heette? Die vraag is nu veranderd: wacht even, jullie komen toch niet naar Europa deze zomer? Ook niet naar Lowlands? Wat is er gebeurd?! Robbie Chater slaakt een zucht aan de andere kant van de wereld. Het was niet zijn schuld, maar veel kan ie er niet aan doen. ‘Tony heeft een aandoening aan zijn ogen en mag van de dokter niet vliegen,’ zegt hij. ‘Het is zo zonde. We hebben zo lang aan dit album gewerkt en konden niet wachten het met de mensen te delen. Het is een enorme teleurstelling, maar hopelijk is het geen al te lang uitstel.’

3000 samples
Het is niet de eerste keer dat een zwakke gezondheid The Avalanches dwars zit. Een deel van die enorme vertraging in de studio is te danken aan een auto-immuunziekte die Robbie Chater zelf een paar jaar langs de kant parkeerde. Dat, gecombineerd met een fundamentele ontevredenheid over het eindresultaat zorgde ervoor dat de groep steeds weer aankondigde dat het bijna klaar was, en steeds weer moest uitstellen. Het moest de opvolger worden van een plaat die met de jaren voor een klein groepje trouwe aanhangers in status groeide. Geprezen wordt The Avalanches vanwege de unieke manier waarop de tracks opgebouwd zijn (meer dan 3000 samples in dat album!), maar ook door de emotionele gelaagdheid die uit al die geleende geluiden naar voren komt. Nu is Wildflower er dan toch, en het is een goede plaat, ondanks de nogal overdreven cartooneske single 'Frankie' Sinatra en dankzij de geweldige opvolger 'Subways'.

'Subways' is zo goed, onder andere door een super fris sample van ene Chandra. Twaalf jaar oud was ze toen haar plaat met dezelfde titel in 1980 uitkwam. Chandra bevond zich middenin de bruisende New York postpunk kunstscene. ‘Een enorm inspirerende tijd, met bands als KONK en Kid Creole & The Coconuts. Heel veel muzikanten van nu zijn erdoor geïnspireerd. En die Chandra zat daar dus middenin, omdat haar vader kunstenaar was. We hebben veel contact met haar gehad de laatste tijd, een super leuk vrouw is het. Ze stuurde onder andere een portret van zichzelf uit die tijd dat nog door Andy Warhol gemaakt was. Binnenkort gaan wij haar muziek opnieuw uitbrengen.’

Kinderen en oude gekken
The Avalanches heeft iets met meisjesstemmen. Je hoort er ook een aan het begin van de plaat, in het euforische 'Because I’m Me'. ‘Kinderstemmen, maar ook oude gekken die met drugs experimenteren en de raarste muziek maken’, vult Robbie Chater aan. ‘We houden ook van home recordings, mensen zonder label die muziek hebben opgenomen die per se naar buiten moest. De muziek die we samplen geeft je vaak een vrij gevoel, het gaat tegen de regels in, en dat is precies wat onze muziek uit moet stralen.’ 

Dat combineert de groep met fluiten, strijkers en andere luchtige sounds. Het meest bizarre is dat te midden van al die luchtigheid toch een soort psychedelische sfeer ontstaat. Voor hun debuutalbums sampleden The Avalanches ook veel geheten exotica, muziek uit de jaren vijftig geïnspireerd door Hawaii of een van de tropische eilanden in de Stille Oceaan. ‘In Australië staan de tweedehands bakken vol met dat soort muziek’, legt Chater uit. ‘Het is gemaakt voor bij de bbq, om maar wat te noemen. Rijke mensen kochten het om op te scheppen met hun gloednieuwe hi-fi stereosysteem. De effecten van de nieuwe technologie werden nogal overdreven ingezet: je hoort soms vogeltjes van speaker naar speaker springen, om maar wat te noemen. En zo werd het eigenlijk per ongeluk trippy muziek, gevonden psychedelica.’

Melania Trump
Inspiratie wordt ook gevonden in de meer ‘hardcore’ psychedelische muziek. Dat de hoes van Wildflower doet denken aan het grootste psychedelische soul meesterwerk van de jaren zestig - Sly Stone’s There’s A Riot Goin On - is bijvoorbeeld geen toeval. ‘Ik ben dol op die cover, ook omdat de Amerikaanse vlag me altijd al gefascineerd heeft. Het is zo’n ongelofelijk sterk symbool, en het meest interessant vind ik dat het voor Amerikanen zelf iets totaal anders betekent dan voor de rest van de wereld. Je merkt hier in Australië dat de jongere generatie gefrustreerd is over de manier waarop ons land slaafs Amerika en Engeland volgt, heel ouderwets. We hebben geen eigen agenda, al decennia lang niet. Er was in de geschiedenis maar 1 premier die zich tegen die lijn verzette, Gough Whitlam, in de jaren zeventig. Hij werd prompt met een coup afgezet door de CIA en MI6. Dat steekt, en tegelijkertijd vinden wij de Verenigde Staten natuurlijk een mateloos fascinerend land. Het is tof om er te zijn, de cultuur is geweldig interessant, de muziek, de kunst, de literatuur. Het is heel dubbel, maar ik denk wel dat 9-11 veel mensen van mijn generatie wakker geschud heeft. We zijn anders en kritischer gaan kijken naar ‘ons’ handelen als westerse wereld.’

Met open mond heeft ook meester-sampler Chater zitten kijken naar het meest spectaculaire voorbeeld van sampling sinds mensenheugenis: de speech van Melania Trump tijdens de Republikeinse Conventie, deels geleend van Michelle Obama’s lofrede aan haar man in 2008. ‘Voor iedere politicus op ieder andere moment was het de doodsteek geweest, maar Trump komt er gewoon mee weg. Het lijkt wel alsof de politieke regels voor hem niet gelden. Ik vind het goed dat het politieke status quo opgeschud wordt, maar ik had toch liever gezien dat Bernie Sanders het gered had.’

Voordelen zijn er ook van die jaren die verstreken. ‘Vroeger zag ik live optreden als een noodzakelijk kwaad, dat is echt veranderd,’ zegt Robbie Chater. ‘We kwamen destijds terecht in een enorme wervelstorm van aandacht, en ik kon er nauwelijks van genieten. Daar komt bij dat het toen nog heel ingewikkeld was om dit soort muziek live te spelen. Je moest alle samples en hardware bij je hebben, en ieder moment kon het in elkaar storten. De moderne technologieën maken het veel makkelijker, en we kunnen ons nu een tech guy veroorloven die het ingewikkelde werk voor zijn rekening neemt. Ik kan me richten op het spelen, en genieten. Ik zie het nu zoals James Murphy over LCD Soundsystem praat. Hij zegt: wij zijn de beste LCD Soundsystem coverband op aarde, en elke avond gaan we proberen onszelf zo goed mogelijk na te doen. Hopelijk kunnen we in 2017 alsnog volop spelen.’

Toen Since I Left You uitkwam, had Robbie Chater nog niet eens een eigen internetverbinding, en wat dat betreft is de timing van de groep interessant. De totale beschikbaarheid van de popgeschiedenis die uit hun album spreekt, is inmiddels voor iedereen doodnormaal geworden. Dj’s kunnen eenvoudiger dan ooit putten uit decennia aan muziek, playlists op Spotify staan vol obscure muziek die vroeger niet te vinden was in de plantenzaak om de hoek. ‘Als nieuwsgierig mens met een grote muziekliefde vind ik het een goudmijn,’ zegt Chater. ‘Ik weet nog toen Since I Left You uitkwam: eerst in eigen land, een half jaar later in Engeland en pas een jaar later in Amerika. Het Amerikaanse label was bang dat mensen gebrande cd’tjes mee zouden nemen vanuit Engeland, en dat dat de verkoop zou aantasten. Ik geloof dat ze de situatie van toen best terug zouden willen. Ja, het is een compleet andere wereld, en daarom was het ook best wel spannend hoe mensen op Wildflower zouden reageren. Ja, wij vinden het zelf een goede plaat, maar snappen mensen het? En ja, dat doen ze dus, alles wat we erin gestopt hebben, de verhalen, de emoties, valt goed.’