Op zoek naar 10 'Off the Map Podia'

3voor12 selecteerde tien spannende undergroundlocaties

Joost van Beek met input van Bas van Duren, Ingmar Griffioen en Christiaan Walraven ,

Het Nederlandse livecircuit; er wordt in opmaat naar de verkiezing van beste poppodium veel over geschreven. Maar hoe zit het met de spannende rafelranden? De plekken waar Nederlandse bands de eerste voetafdruk zetten? Die kleinschalige podia die veelal in stand gehouden worden door vrijwilligers en opgebloeid zijn uit pure liefde voor muziek? 3voor12 gaat ondergronds en stelt tien ‘off the map’ podia voor. Podia waar je een keer geweest moet zijn!

Area 51, Eindhoven
Dit op Strijp-S (Eindhoven) gelegen indoor skatepark is ook een cultureel centrum. Het park biedt ruimte aan workshops, grootschalige skate-events, exposities en livemuziek. Die liveprogrammering moet je enigszins in de skatehoek zoeken. Verwacht dus energieke shows, variërend van hiphop tot punk en experimenteel tot drum ‘n bass. Toch profileert Area 51 zich voornamelijk met gitaargerammel. Want hoewel de line-up voor de komende tijd niet overhoudt, alleen de show van traumahelikopter en Afterpartees staat op het affiche, heeft Area 51 in 2013 geknald met hype-acts als Night Beats, Thee Oh Sees en Bleached. Oh en Mozes and the Firstborn presenteerde die sterke debuutplaat in een uitverkocht Area 51.

Little Devil, Tilburg
Zoekt en gij zult vinden, want Kruikenstad Tilburg kent tal van (verborgen) poppodia. Muziekcafé Cul de Sac biedt uitkomst voor de alternatieve student, het skatepark Hall Of Fame is een puntig geprogrammeerd cultuurcentrum dat in een opwaartse spiraal zit en mogelijkheden schept voor jonge ondernemers. Maar het leukste ‘off the map’-podium van Tilburg is Little Devil. In de volksmond wordt het café liefkozend ‘Eldee’ genoemd en het is al jaren het toevluchtsoord voor alternatief Tilburg. Little Devil begon als plek waar verschillende subculturen uit Tilburg samen komen en is volgens kroegbaas Paul Guldemond de perfecte plek voor mensen die van stevige, rauwe gitaarmuziek houden (jaarlijks meer dan 300 optredens). De Devil dankt haar legendarische status deels aan de beruchte Incubate-afters (waar zelfs hoempapa-act de Deurzakkers verleidde tot crowdsurfen), snoeiharde programmering en metalkaraoke-avonden. Geloofwaardige, Brabantse gezelligheid dus!

0T301, Amsterdam
In 1999 kraakt een groep kunstenaars uit Amsterdam het pand op Overtoom 301 om het om te bouwen naar een leefomgeving voor creatievelingen. OT301 staat bekend om de losse sfeer, de zaal is erg populair onder internationale studenten, en scherpe maar brede programmering. Het podium werkt nauw samen met Subbacultcha! en organiseert regelmatig albumpresentaties. De graffiti op de muur, je bier uit de fles, het rekening houden met de buren; alles draagt bij aan de speciale undergroundsfeer. Zo ook de groene inslag, het ‘Go Green’ project moet milieubewustwording bewerkstelligen. Concreet betekent dit de aanleg van een moestuin en zonnepanelen op het dakterras.

De Supermarkt, Den Haag
De betere Haagse randprogrammering vind je gewoon in het stadscentrum. In 2008 opende het Haagse undergroundpodium De Supermarkt op de Grote Markt. Een ruime twee jaar na die opening besefte de organisatie dat het ‘geen poppodium kan spelen, maar een poppodium moet zijn’, waarna De Supermarkt werd verbouwd tot een volwaardige popzaal. Qua variatie doet de Supermarkt in ieder geval niet onder voor een ‘gewoon’ poppodium; het podium biedt ruimte aan EP-releaes, ludieke dansavonden, singer-songwriteravonden en indoor wielerwedstrijden(!). Komende tijd kan er je in ieder geval Twin Shades, Knarsetand en Town Of Saints aan het werk zien.

Lepel Concerts, Groningen
Eigenlijk is Lepel Concerts geen poppodium maar een undergroundboeker die zich op Groningen richt. Lepel Concerts maakte naam in de undergroundscene van Groningen dankzij dwarse programmering in onder andere Simplon, VHS en antikraakpand de Trefkoel en is gegroeid uit de behoefte aan dwarse huiskamerconcerten. Lepel Concerts is gevestigd in een antikraakpand in de Antillenstraat, waar ook acts spelen. Organisatoren Ruben van Walraven en Ike de Zeeuw kun je ook kennen als zanger-gitarist en bassist van WOLVON.
 

Roodkapje, Rotterdam
Het Rotterdamse Roodkapje is al jaren een populaire ontmoetingsplek voor liefhebbers van obscure eigenzinnigheid. Roodkapje maakt een professionaliseringsproces door en wil waar mogelijk zelfvoorzienend zijn. Vorig jaar mei verkaste het podium naar een groter pand in de Agniesebuurt in Rotterdam-Noord. Het nieuwe pand herbergt een kelder voor dansavonden, livemuziek, lezingen en films. De begane grond is ingericht als expositieruimte en café. Het ideaal? Vermaak van ’s middags vroeg tot in de diepe nacht. Door aandacht voor onafhankelijke labels, film, interdisciplinaire avonden en een vaste dansavond biedt Roodkapje voor ieder wat wils. Muziekprogrammeurs Dagmar Veenstra (bast in AC Berkheimer), Arnold van de Velde (ex-Feverdream, Neon Rainbows) en Arie van Vliet (Boring Pop) werken samen met platforms als Subbacultcha!.
 

Asteriks, Leeuwarden
Asteriks opende in 2010 de deuren om zich vervolgens voornamelijk te richten op de popscene in het Noorden des lands. Het podium is gevestigd in De Blokhuispoort, een voormalig huis van bewaring, dat nu een belangrijk cultureel centrum in het centrum van Leeuwarden is. De nadruk van de programmering van Asteriks ligt nog steeds op lokale bands, maar de organisatie houdt de ogen geopend voor de gehele Nederlandse muziekscene en boekt zo nu en dan ook buitenlandse acts. Oprichters Sjoerd Bootsma en Peter Reen hebben het stokje net overgedragen aan een nieuwe generatie

dB’s Utrecht
dB’s is dé muzikale broedplaats in de provincie Utrecht. Wat oogt als een voormalige schoolkantine (inclusief poolbiljart) herbergt met zeventien ruimtes het grootste oefencomplex van de regio. Dankzij de opbrengsten hiervan, en minimale subsidie, kan dB’s een podium onderhouden. Een laagdrempelig podium ook, waar bands soms voor deurgeld de bühne op kunnen. Zelf je avond organiseren kan ook. Hierdoor kunnen beginnende Nederlandse acts relatief risicoloos optreden. dB’s heeft meermaals bewezen het voorportaal voor grotere zalen als EKKO en Tivoli en festivals als Le Guess Who? te zijn. Het podium organiseert ook de grote regionale bandcompetitie Clash of the Titans. 3voor12 Utrecht organiseert er maandelijks een clubavond, maar ga vooral ook op de bonnefooi langs. Doordat er altijd een groot aantal bandjes aanwezig is ben je er zelden alleen. Sympathiek; bands die van ver moeten komen sliepen lange tijd boven het complex of bij de programmeur thuis.

Extrapool, Nijmegen
Met zalen als Doornroosje en Merleyn is het als muziekliefhebber prima vertoeven in Nijmegen. Voor het experiment ga je dan weer naar Extrapool. Dit cultureel centrum is eigenlijk begonnen als werkplaats voor stencildrukken maar biedt nu ruimte aan sprekers, muzikanten, beeldend kunstenaars, creatieve workshops en tentoonstellingen. Die stencildrukken worden nog steeds gemaakt en vormen het behang van het pand. Qua muziek zijn de sleutelwoorden experimenteel, DIY, lo-fi en elect. Lekker dwars dus.

SUB071, Leiden
SUB071 huist in de binnenstad van Leiden en ligt op precies 72 seconden loopafstand van Leiden Centraal (aldus Google). De voormalige fietsenstalling werd in 2007 gekraakt en ingericht als poppodium. SUB071 biedt voornamelijk plaats aan steviger gitaargeweld als stoner, punk en hardcore. De zaal heeft een intieme capaciteit van veertig personen en programmeert doordeweeks, waardoor bands die later in de week de grotere cubs induiken, soms een extra show in Leiden geven. Boven de zaal zit een  eetcafé waar de grotere shows plaatsvinden. Maandagavond aanstaande wordt een bijzondere, dan speelt de punkband Reunion Islands uit het piepkleine Mauritius eiland in Leiden. Nieuwsgierig? Bekijk dan hier de teaser van de aankomende documentaire over de zaal.

Er zijn natuurlijk veel meer 'off the map podia' in Nederland, die een belangrijke of bijzondere positie in het live-circuit innemen. Laat jouw favoriet hieronder in de reacties achter!