Blaudzun presenteert eerste deel van Jupiter in EKKO

Geen radicale koerswijzigingen, wel andere accenten

Tekst: Niels Spinhoven / Foto's: Wijgert-Jan van As ,

Na een jaar lang ‘herbronnen’ is Johannes Sigmond terug met zijn band Blaudzun. Met een plaat: deel één van het beoogde drieluik Jupiter. En met een deels nieuwe band. Blaudzun staat aan de vooravond van een uitgebreide tour en bespeelt EKKO vier avonden op rij om op stoom te raken. We waren bij de eerste show en daarmee getuige van de première van het nieuwe materiaal.

Jupiter is een groeiplaat. En in dit geval is dat niet de persoonlijke mening van een poprecensent aan wie zich de schoonheid van een album na de 23ste beluistering plots openbaart. Het zit hier anders. In de hoes van het op 7 oktober te verschijnen album Jupiter - deel één, is namelijk alvast een plekje gereserveerd voor de later uit te brengen delen twee en drie. Sigmond wil het geijkte patroon van opnemen en daarna (lang) touren doorbreken door touren, schrijven en opnemen voortdurend met elkaar af te wisselen. Hij heeft zichzelf daarbij het ambitieuze einddoel gesteld om een volwaardig driedubbelalbum af te leveren.

Het nieuws dat het nieuwe album aankondigde, markeert voor de buitenwereld het einde van een periode waarin Sigmond zich met vriend en producer David Douglas stortte op het elektronica-project Haty Haty. Sigmond gebruikte die periode om wat afstand te nemen van Blaudzun en om zich te herbezinnen op de verdere koers van die band. Hij liet in 2015 de uitspraak optekenen dat de plaat Promises Of No Man’s Land (2014) voelde als een eindpunt, een herbevestiging van eerder gezette stappen. Dat suggereert dat met Jupiter een heel nieuwe koers wordt ingezet. Een uitverkocht EKKO had de eer aanwezig te zijn bij de première van negen nieuwe songs en om dus een indruk te krijgen van hoe die nieuwe richting klinkt.

Om maar met de conclusie te beginnen, kunnen we na een show met een evenwichtige mix van oud en nieuw materiaal vaststellen dat die richting niet fundamenteel anders is. Jupiter bestaat gewoon uit negen liedjes. Dat wil zeggen, muziekstukken van een overzichtelijke lengte met een spanningsboog, een kop en een staart en – zoals we van Blaudzun gewend zijn – genoeg pakkende hooks en wendingen om je bij de les te houden. Niettemin legt de band op Jupiter wezenlijk andere accenten. Sigmonds samenwerking met David Douglas laat zijn sporen na. In ‘Everything Stops’ en 'Here’s To Now' duiken fragmentarisch elektronische ritmes op en in het sobere ‘Don’t Waste The Shadow’ domineert het geluid van synthesisers.

Jupiter is, net als Promises Of No Man’s Land, een energieke plaat, maar wel op zijn eigen manier. Op Promises ligt die energie besloten in het monumentale en dramatische karakter van songs die als golven over je heen donderen, zoals in ‘Halcyon’ of ‘Streets Of Babylon’. Op Jupiter komt het voort uit rudimentaire rock ’n roll-elementen. Uit het jagende drumwerk van nieuweling Simon Levi in de titeltrack bijvoorbeeld. Of in de rauwe elektrische gitaar in ‘Rotterdam’ waarin de primitieve punk van Iggy & The Stooges doorklinkt. Verder ontbreken op Jupiter de kleine walsjes of fragiele miniatuurtjes van de voorgangers. De negen tracks liggen daardoor dichter bij elkaar als het om tempo en dynamiek gaat.

Het verleggen van het accent van folk naar rock is ook hoorbaar in de live-uitvoeringen van oud werk. In het outro van ‘Flame On My Head’ overheersen krachtig gespeelde gitaarakkoorden, het liedje ‘Promises Of No Man’s Land’ krijgt een heuse solo en ‘Who Took The Wheel’ klinkt elektrischer en opgefokter dan ooit. Traditionele folkinstrumenten als viool, mandoline en xylofoon zijn op Jupiter afwezig. Daar staat de komst van een door trompettist Jan Dekker bespeelde bariton saxofoon tegenover. Het is een toevoeging aan het bandgeluid die wonderwel werkt. In het Brits klinkende ‘Out Of Mind’ bijvoorbeeld, waarin het wat knorrig klinkende instrument mooi bijdraagt aan het opbouwen van de spanning naar een climax die uiteindelijk niet echt komt. Dit nummer valt sowieso op door het stemgebruik van Sigmond. Dat klinkt wat nasaal en doet hier wat denken aan de stem van Suedes’ Brett Anderson. De sterke song blijkt een hoogtepunt onder het nieuwe materiaal in de set. Van het oude werk springt de gloedvolle uitvoering van ‘Solar’ eruit. Sigmond zingt het kraakhelder en sober (lees: zonder theatrale snik). Het prachtliedje wint daarmee alleen maar aan zeggingskracht.

Het nieuwe werk moet gaan leven, ademen, groeien. We hebben bij Blaudzun eerder meegemaakt dat songs pas na uitvoerig live spelen hun definitieve gedaante krijgen en de band gaan passen als een oude jas. Zo voelt het nu – logischerwijs - nog niet, maar met de tour die de band in het verschiet heeft, gaat dat ongetwijfeld snel komen. Minstens zo interessant is de vraag hoe het project Jupiter zich verder zal ontwikkelen. Hoe gaat de evolutie van de songs op dit deel doorklinken in het werk op komende delen? Hoe gaat de band deze sound verder ontwikkelen? Welke nieuwe paden zullen bewandeld worden? Het is duidelijk dat Johannes Sigmond met Jupiter alle randvoorwaarden gecreëerd heeft voor een boeiend nieuw hoofdstuk zijn muzikale carrière.


Gezien: Blaudzun, de eerste van vier shows op donderdag 15 september 2016 @ EKKO