In Code is origineel en brengt mensen in vervoering

Tekst: Marlies Rothoff ,

Vrijdag 25 maart was het stuk 'In Code' te zien in het Honigcomplex Nijmegen, ten gehore gebracht door Gwyneth Wentink, Wouter Snoei en Arnout Hulskamp. Het optreden maakte deel uit van de Oddstreamexpositie.

Het optreden

In Code (Oddstream)
25 maart 2016, Honigcomplex Nijmegen

In Code is gebaseerd op de eerste uitvoering van het stuk In C van Terry Riley, dat voor het eerst ten gehore werd gebracht in 1964. In C staat bekend als een van de eerste minimalistische klassieke stukken uit die tijd en wordt vaak gespeeld door een orkest van ongeveer dertig tot veertig personen. Het stuk bestaat uit verschillende muziekrijen die worden herhaald door de verschillende instrumenten. Met In Code steken de artiesten In C in een nieuw jasje en proberen ze de samenhang van beeld en geluid te onderzoeken.

Bij binnenkomst in de loods staan er op het podium een harp, een scherm, een mengpaneel en een Macbook. Het is een bijzondere opstelling voor een optreden. Als het publiek allemaal binnen is, gaat resoluut het licht uit en komen de spelers op. De eerste noten c worden ingeleid met lichtflitsen op het scherm. De eerste klanken krijgen al snel bijval van de harp. Ook bij het geluid van de harp wordt gebruik gemaakt van loops, dit gebeurt dus niet alleen met de elektronica die al is ingesteld. De loops geven de harp een mooie extra dimensie en zorgen zo voor geluid dat je meeneemt in je eigen gedachtewereld.

Naast melodieuze elementen van de harp en de loops komen er ook veel ritmische elementen in voor. Hierin komt het origineel meer naar voren. Veel van de oorspronkelijke geluiden zijn in dit stuk vervangen door geluidseffecten, waardoor je het gevoel krijgt dat je tussen twee droomwerelden heen en weer wordt getrokken.

Het ene moment klinken er doffe dreunen die doen denken aan kanonnen of bombardementen en het andere moment heeft de harp een rustgevend speeldooseffect. Deze geluiden vloeien steeds meer in elkaar over. Op deze manier wordt er langzaam gewisseld tussen de twee sferen, voornamelijk met geluidseffecten, maar ook door af en toe staccatospel van de harp. De  visuele lichteffecten op het ronde scherm naast de harpiste ondersteunen dit alles. Het draagt bij aan de dromerige sfeer en werkt hypnotiserend door de lichtcirkels die zich het hele optreden in verschillende vormen herhalen.

De artiesten

De artiesten blijven statisch op hun plek staan en zitten. Gesproken wordt er niet. Dit past echter bij het optreden. Het statische en de stilte van de artiesten draagt bij aan de hypnotiserende werking van het optreden op het publiek. Het gaat puur om de muziek en de geluiden en visuals. Alleen zo kan de combinatie die de artiesten maken ook het gewenste effect hebben op de bezoekers.

Het publiek

De bezoekers, een gemêleerd gezelschap, lijken gespannen voor en nieuwsgierig naar het optreden en gaan in het begin roezemoezend zitten. Wanneer het licht echter uit is, is het direct stil. Het publiek kijkt en luistert met ingehouden adem. Er is niets te horen, behalve de muziek.

Het oordeel

De artiesten gebruiken bij dit optreden op een originele manier de muziekrijen die Riley had opgesteld. Ze zijn er zeker nog uit te halen, maar door de bezetting aan geluiden en instrumenten die ze voor In Code gebruiken, krijgt het stuk een extra dimensie. Soms klinkt het door de elektronische geluidseffecten ook daadwerkelijk als een code door de staccato noten c die op een bijzondere manier naar voren worden gebracht. Het is origineel en brengt mensen in vervoering. Iets waar Riley trots op zou zijn.