SXNF15: Dag 2

Muzikale grenzen vervagen

Tekst: Frank Veldkamp, Marco Vlot | Foto's: Jan Rijk, Stephan Kaffa en Wouter Vellekoop ,

Na een geslaagde eerste dag van van State-X New Forms is de muzikale koek nog lang niet op. Ook op de zaterdag valt er weer een hoop te ontdekken in het Paard; van jazz tot fusion tot krautrock tot stevige punk en meer. Dag twee van State-X New Forms is zonder een publiekstrekker als Snarky Puppy iets minder druk dan de dag er voor. Er staan echter genoeg interessante namen in het programmaboekje, dit belooft weer een interessante avond te worden. Op zoek naar de grenzen!

De tweede dag gaat van start in de kleine zaal met Ukandanz. Een betere opener kan het festival zich niet wensen, de sfeer zit er gelijk in. De Ethiopische zanger van de band, Asnake Guebreye, springt als door de duivel bezeten over het podium en weet de zaal volledig voor zich te winnen met zijn energieke voorkomen. De Afrikaanse ritmes zijn doordrenkt met funk- en jazzinvloeden en het geheel is onweerstaanbaar dansbaar. Een door alles heendonderdende saxofoon maakt het feestje compleet. De lat ligt hoog en de vraag is of er nog iemand overheen kan vandaag.

De Nederlandse producer Julien Mier staat op SXNF in het kader van een samenwerking met TodaysArt. Zijn toegankelijke elektro klinkt lichtvoetig en weldoordacht, alleen is het aan maar een handje vol mensen voorbehouden om er iets van mee te krijgen. De locatie (Prins27) en het tijdstip (kwart over acht) werken dan ook niet in Mier’s voordeel. Om een uurtje of drie ‘s nachts is het vast lekker nachillen op de onverwachte breaks en vrolijke vogelsamples. (FV)

Het podium van de grote zaal wordt vanavond geopend door Elephant9 met Reine Fiske. Vanaf de eerste noten wordt de spanning door de Noren langzaam opgebouwd. Als de soundtrack van een horrorfilm worden onheilspellende klanken over het publiek gestrooid. Maar langzaam komt er meer structuur in. Een gitaarsolo, een lekker orgeltje, en stevige drums. Er wordt gewoon keihard gerockt. Tweede nummer ‘Occidental’, afkomstig van gezamenlijk album Silver Mountain, gaat vervolgens van ambient, via een gierende toetsensolo naar chaotische freejazz. En dat in 15 minuten. Elephant9 en Fiske beslaan vandaag het gehele sonische spectrum, van klein en repeterend tot oorverdovende chaos, maar altijd is er die spanning. Het publiek in de grote zaal blijft overdonderd achter. (MV)

Er komt een hoop fusion voorbij op het programma van SXNF dit jaar en Wojtek Justyna Tree… Oh!? is daarbij geen uitzondering. Het kleine podium in de foyer van het Paard van Troje staat helemaal volgebouwd voor de vier muzikanten, die zich vervolgens uitleven op een eclectische mix van funk, jazz, soul en een vleugje exotica. De ritmesectie zorgt voor stevige grooves en het geheel is prima dansbaar. Wat mist is een eigen signatuur in de muziek, waardoor het geheel soms overkomt als achtergrondmuziek. Dat de muzikanten hun oefenruimtekloffie hebben aangetrokken is jammer, want met een betere presentatie kan de band makkelijk veel meer indruk maken. 

Wederom een verrassend leuk optreden in het Koorenhuis als het drietal Ozmotic & Fennesz het podium betreedt. Het programmaboekje spreekt in ingewikkelde termen over een ‘highly imaginative flow of sounds’ en ‘a descriptive fluid proces’, maar als toeschouwer krijg je gewoon een hele toffe show te zien en te horen waarbij drie muzikanten (drummer, gitarist en saxofonist) in gelijkwaardige rollen bijzonder fijne muziek maken en daarbij op prettige wijze constant buiten de lijntjes kleuren. Ondanks het experimentele karakter is het geheel erg toegankelijk en de realtime door de muziek beïnvloede projecties vormen een leuk accent. (FV) 

Ondertussen is de kleine zaal afgeladen voor Mark Giuliana Beat Music. De band begint vrij rustig met wat ambient klanken, als Enya met beats. Hierna wordt het wat steviger, met diepe bassen, reggaeritmes en samples. Nummers hebben grotendeels een gelijke opbouw. Er wordt een basis gelegd van synth en bas, waarna langzaamaan wordt gebouwd naar een climax. Hierbij gooit Giuliana er wat drumpatronen doorheen die voor de huis- tuin en keukentamboer niet te doen zullen zijn. Het publiek kijkt ademloos toe en barst na een dergelijke ritmische explosie uit in applaus. Een welkome melodische afwisseling is het gastoptreden van Avishai Cohen op trompet, die later op de avond met zijn eigen band in de grote zaal zal spelen.

In de grote zaal wordt het Belgische STUFF. aangekondigd met de zin “als je dacht dat Mark Giuliana tof was…” Helaas speelt hij nog in de andere zaal, dus niet iedereen die Mark Giuliana tof vindt, krijgt STUFF. mee. En dat is zonde. Want wat is dat toch met Belgische bands? Ze lijken bijna altijd hun tijd ver vooruit te zijn. Zeer goed op elkaar ingespeeld en als je op de big smile van de bassist moet afgaan, hebben ze er erg veel plezier in. Tijd om verveeld te raken krijg je niet. De nummers slepen je van funk naar hiphop naar jazz naar reggae naar dikke dub-step en weer terug naar funk. Hun muziek valt eigenlijk in geen enkel hokje te plaatsen. Of eigenlijk juist in alle hokjes. En elk hokje beheersen ze even goed. (MV) 

Drie kwartier staat er ingepland voor Nisse Bodil in het Paardcafé, maar de Haagse rockchick heeft aan een half uurtje genoeg om haar punt te maken. De vaart zit er vanaf de start direct goed in en de puntige punkrock van Nisse en haar band komt lekker venijnig over. Met name de stevige drums dragen hier een belangrijke steen aan bij. Ze mag klein van stuk zijn, met haar looks en attitude en met schuurpapier beplakte strot weet Nisse een indruk achter te laten die lang blijft doordenderen. Dat de setlist is voorzien van schattige kattenplaatjes is misschien niet helemaal rock ‘n’ roll, maar wel een leuk detail. (FV)  

Aan de overkant van de Prinsegracht, in het naar het huisnummer vernoemde Prins 27 theater, brengt Plaistow het publiek in een trance. Ondanks dat de band een standaard jazz trio bezetting heeft van bas, drums en piano, is er weinig standaard aan hun muziek. Veel ritme, veel herhaling en weinig melodie hebben een welhaast hypnotisch effect. Pianist Johann Bourquenez dempt zelfs met zijn ene hand de snaren van zijn vleugel om een extra percussief effect te bewerkstelligen. Plaistow geeft niet het meest toegankelijke optreden van de avond, maar als je je er voor openstelt zeker een belevenis. (MV) 

Liefhebbers van krautrock kunnen hun hart ophalen in de kleine zaal van het Paard met het duo-optreden van Hans-Joachim Irmler en Jaki Liebezeit. De eerste verdiende zijn sporen als toetsenist van Faust en Liebezeit is als drummer van het legendarische Can een graag geziene gast in Krautrockkringen. Kijken naar de twee heren op leeftijd is een feestje, met name het ogenschijnlijke gemak waarmee Liebezeit zijn ritmes neerzet is fascinerend. De lange stukken met veel improvisatie vragen wel wat van het uithoudingsvermogen van de bezoekers, waarvan het aantal tegen het einde van het optreden meer dan gehalveerd is. Bezien vanuit een lounge fauteuil op het balkon is het echter een uur lang genieten geblazen van de hypnotische droge beats met minimale variatie en gierende synthesizergeluiden van het gelegenheidsduo. (FV)

De afsluiter van de grote zaal is trompettist Avishai Cohen met de band Big Vicious. Naar verluidt treed deze formatie zelden tot nooit op, dus het publiek kan zich opmaken voor een uniek optreden. Met twee drummers en twee gitaren is de bezetting in ieder geval uniek. De band knalt er meteen goed in met stevige riffs, aangevuld met dubbele drumpower van de uitstekend op elkaar ingespeelde drummers. Cohens galmende trompet maakt het feest compleet. Hier is een enorm muzikaal rockoptreden vol energie aan de gang. Maar de band draait ook zijn hand niet om voor een ballad, want veel mooier dan ‘The Things You Tell Me’ hebben we in het Paard vandaag nog niet gehoord. De covers die gespeeld worden zijn ook niet alledaags: ‘Pyramid Song’ van Radiohead en ‘Teardrops’ van Massive Attack krijgen een geheel eigen versie waarbij het origineel slechts een startpunt is voor een muzikaal avontuur.

Als er iets is waar SXNF voor staat is het de afwezigheid van muzikale grenzen, en Afishai Cohen toont feilloos aan waar dat toe kan leiden. Een betere afsluiter van het grote podium kan het geslaagde festival zich namelijk niet wensen.